Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık’tan çıkan 25 Kitapta Bilimkurgu, Zülfikar Yamaç‘ın yayımlanmış ilk eseri olma özelliğini taşıyor. Yazarın bilimkurgu kitaplarına dair incelemelerini daha önce Lagari Bilimkurgu’da da okumuştuk. Yine başka dergilerde ve internet sitelerinde de yazılarına zaman zaman rastlıyorduk. Yamaç, önsözde kitabı yazma amacını şöyle açıklamış: “Benim bu derlemede yapmak istediğim, nispeten daha az bilinen ya da bilinen ancak daha az okunan veya okunmasını özellikle istediğim, tür içerisinde önemli olduğunu düşündüğüm kitapları bir araya getirerek, bu kitaplar için merak hissi oluşturmak.” (syf.6)
Kitapta tanıtım ve inceleme yazıları başlamadan önce ‘Bilim kurgu nedir?‘ bölümü yer alıyor. Bilimkurguya dair birçok farklı tanımlamanın olduğunu biliyoruz. Bu bölümde yazar, kendi bakış açısıyla bilimkurgunun tanımını yapmış: “Bilim kurgu, bilimsel olgular etrafında insanın dününü, bugününü ve özellikle geleceğini hikâyeleştirme sanatıdır.” (syf.13)
Başlıkta da yazdığı gibi kitapta yirmi beş bilimkurgu kitabı yer alıyor: Dune, Vakıf, Kaplan Kaplan gibi çok bilinen, kült eserler de var; Yaylı Bacak Jack, Algernon’a Çiçekler gibi daha az bilinen eserler de. Birkaç sayfalık incelemeyle bir bilimkurgu kitabını tanıtmak, incelemek gerçekten zor ve Zülfikar Yamaç, bu işi gayet iyi kotarmış. Daha önce birçok inceleme, tanıtım kaleme alarak kazandığı deneyimin etkisi kitapta fark ediliyor. Bir kitap incelemesi veya tanıtımı yazarken iki büyük tehlike var: Çok fazla ayrıntı, bilgi vermeyerek okuru sıkmak veya fazla ayrıntıya girerek ‘spoiler’ vermek. Bu durumu iki ucu keskin bıçağa benzetmek mümkün. Yamaç, bu iki tehlikeden başarılı bir şekilde uzak durmayı başarmış.
Kitapta ilk dikkat çeken şey yirmi dört bilimkurgu romanı varken sadece tek bir bilimkurgu öykü kitabı olması: Stanley G. Weinbaum‘un kült eseri ‘Bir Mars Destanı’. İkinci dikkat çeken nokta ise derlemede her yazarın sadece bir kitabı varken, Philip K. Dick‘in iki kitabına yer verilmesi: ‘Galaktik Çömlek Tamircisi‘ ve ‘Çığrından Çıkmış Zaman‘. Yamaç, bunun sebebini şöyle dile getirmiş: “Bu ismin, diğer bilim kurgu yazarlarından daha farklı, yaşadığımız dünyaya daha yakın bir bakış açısına sahip olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle, bugün hazırladığım bir kitapta biraz torpil geçmekten zarar gelmez.” (syf.101)
Bir eksiklik olarak belirtmekte yarar var ki, derlemede yer alan eserlerin sıralaması epey karışık ve anlaşıldığı kadarıyla herhangi bir ölçüt yok. Ne kronolojik ne de ülke veya bölge açısından bir sıralama söz konusu. En azından tarihsel, dönemsel bir sıralama ölçütü olması gerekirdi.
Bir diğer eksik ise bazı incelemelerin sonunda bahsedilen eserin Türkiye’deki baskılarına dair bilgiler varken bazılarında bu konuya ilişkin hiçbir bilgi bulunmaması. Bu eksikliklerin asıl sebebi, kitabın editöryal müdahaleden mahrum kalması. Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık’ın en büyük dezavantajlarından biri ne yazık ki bu. Editör eksikliği, ister istemez kitapta bazı karmaşalara da yol açmış görünüyor.
Hazırlayan: Ruhşen Doğan Nar
