Netflix’in 2021 yılında en çok ses getiren eserlerden biri Squid Game oldu. Yapım, üzerinde bilimsel ve felsefi olarak konuşmaya değer olan, hatta bir kısmını daha önce duymamış olabileceğiniz üç önemli konuyu gündeme getiriyor: Sosyal Darwinizm, “münasebetsiz ayartma” diye çok ilginç bir kavram ve tabii ki eşitsizlik… Gelin dizi bağlamında bunlarla ilgili neler öğrenebiliriz bir bakalım. Squid Game isimli dizide baş …

Dünya üzerindeki yaşam, tam 4 milyar yıldır, biyolojik olarak evrimleşmektedir. Ama ilk kez bir canlı, bir yapay zekâ tarafından tasarlandı ve biyolojik yollarla değil, bilgisayar programları içinde evrimleşti. Bu canlı, evrimleştiği o son hâliyle gerçek hayatta sıfırdan inşa edildi ve gerçekten de yaşamayı başardı. Tamamen bilgisayar-insan ortaklığıyla yaratılan, Dünya tarihinde hiç var olmamış, canlı bir robot hayal edin! Bilimkurgu, şimdi …

Dünya’ya meteor düşmesi (daha doğrusu meteorit düşmesi) pek sıra dışı bir olay değildir. Bir insanın üzerine meteorit düşmesi ise sıra dışı bir olaydır. Ne var ki bugüne kadar raporlanan ölümlü meteor kazaları oldukça güvensiz kaynaklara dayanmaktadır. Örneğin popüler bir vaka olarak, 6 Şubat 2016’da Hindistan’da öğlen yemeği sırasında dışarıda yüzünü yıkamakta olan bir otobüs şoförünün üzerine meteorit düşerek öldüğü iddia …

Süpernova, bir yıldızın şiddetle patlaması olayıdır. Bu patlamalar öylesine şiddetlidir ki, uzayda meydana gelen en büyük patlamalar arasında gösterilir. Tipik bir süpernova patlaması sırasında açığa çıkan enerji nedeniyle galaksilerin tamamının saçtığı ışıktan daha parlak bir ışık topu oluşabilir ve Güneşimizin 8 milyar yıllık toplam ömründe yayacağından daha fazla enerji uzaya savrulabilir. Süpernovalar öylesine ani bir şekilde yaşanır ki, sadece birkaç …

Birisine uzayın ne olduğunu sorduğumuzda bilmemiz gereken şey, esasında bir balığa denizin ne olduğunu sormakla eşdeğer bir eylem içinde olduğumuzdur. Çünkü uzay, tam olarak denizin bir balığın etrafını sardığı gibi etrafımızı sarar. Hatta balığın iç organlarını, bizim iç organlarımızı ve diğer bileşenlerimizi de. Uzay, içinde bir ”şey” barındırabilir de barındırmayabilir de. Bu konu üzerine ilk kez fikir yürütenlerden Aristoteles, uzayın …

Carl Stewart, üst düzey bir İngiliz marketinde bir kalıp mavi Stilton peyniri bulduğu için çok heyecanlandı. Bu zengin tatlı, kremsi peyniri avcunun içine koydu ve hemen bir fotoğrafını çekip, çoğunlukla uyuşturucu satıcıları tarafından kullanılan, şifrelenmiş bir mesajlaşma uygulamasında paylaştı. 39 yaşındaki Stewart’ın farkında olmadığı şey, o fotoğrafı paylaştığı anda, kendini polise teslim ediyor olduğuydu. Çoktan uygulamaya sızmış olan İngiliz polisi, …

James Webb Teleskobu, bir aksilik olmazsa yakın gelecekte Hubble Uzay Teleskobu‘nun yerini alacak; daha doğrusu Hubble’ın başardıklarını bir adım öteye götürecek. Aslında James Webb Teleskobu fırlatıldıktan sonra da Hubble Uzay Teleskobu’nu kullanmaya devam edebiliriz; ancak ne yazık ki miadını çoktan doldurmuş olan efsanevi uzay teleskobu Hubble, artık daha fazla dayanamayacağının sinyallerini vermeye başladı. 13 Haziran 2021 günü Hubble Uzay Teleskobu, …

Sol eliniz ve sağ eliniz, birbirlerinin neredeyse mükemmel bir ayna görüntüsüdür. Ancak her ne şekilde bükerseniz bükün ve döndürürseniz döndürün, asla bir elinizi diğer elinizin üzerine birebir aynı gözükecek şekilde bindiremezsiniz. Zaten bu nedenle bir sol eldiven, hiçbir zaman sol ele olduğu kadar rahat bir şekilde sağ elinize uymayacaktır. Bilimde bu özelliğe kiralite denir. Tıpkı elleriniz gibi, moleküller de kiral …

Ya evrenin hiç başlangıcı yoksa ve zaman, Büyük Patlama ile evren var olmadan öncesinde, sonsuza kadar “esniyorsa“? Bu, kütleçekiminin, ışığın farklı dalga boylarında uzay-zaman üzerindeki etkilerinin farklı hissedilmesinden ötürü “gökkuşağı kütleçekimi” adı verilen bir olguya dayanıyor. Gökkuşağı kütleçekimi 2000’li yılların başında çok büyük cisimlerin dünyasını konu edinen genel görelilik ile çok küçük cisimlerin dünyasıyla ilgilenen kuantum mekaniği arasındaki vadiyi doldurmak …

Çift Yarık Deneyi olarak da bilinen Young Deneyi, fotonlar gibi parçacıkların hem dalga, hem parçacık olarak davrandığını ortaya çıkarması bakımından bilim için büyük öneme sahip olan bir deneydir. Dahası, bu deneyden sonra, sadece ışığın değil, elektronların da dalga özelliklerine sahip oldukları kanıtlanmıştır. Ancak deney, aynı zamanda sıra dışı bazı kuantum özellikleri de ortaya çıkararak, bilim insanları ve bilimseverler arasında oldukça …