Çağrı Mert Bakırcı

Evrim Ağacı'nın kurucusu ve idari sorumlusu, popüler bilim yazarı ve anlatıcısıdır. ODTÜ'den mezun olduktan sonra, doktorasını Texas Tech Üniversitesi'nden almıştır. Doktora araştırma konuları evrimsel robotik, yapay zekâ ve teorik/matematiksel evrimdir. "Evrim Kuramı ve Mekanizmaları" ve "50 Soruda Evrim" kitaplarının yazarı, "Şüphecinin El Kitabı" kitabının eş yazarı, "Evrenin Karanlığında Evrimin Işığı" kitabının yazar ve editörüdür. Şu anda, ekibiyle birlikte, Evrim Ağacı, Kreosus ve birtakım diğer dijital projeleri geliştirmekte ve sürdürmektedir.
evren-simule-kapak

Evreni Simüle Etmek: Modern Kozmolojinin Bize Kattıkları ve Gelecek

Evren, akıl almaz büyüklükteki bir yapıdır. Bugüne kadar bu yapının ne kadar büyük, uçsuz bucaksız ve karmaşık olduğuna dair birçok farklı açıdan yaklaşıp, birçok perspektif sunduk. Ancak buna rağmen modern kozmolojinin ve bilimin bu yapıyı modern bilgisayarları kullanarak simülasyon üzerinde yeniden yaratabiliyor olması birçoklarına şaşırtıcı gelebilecektir. Öyle ki, kozmologlar son 20 yıldır bilgisayarlı Evren modellemeleri yapabilmektedirler. Görselde, bunu başarmamızı sağlayan en meşhur …

Devamını gör »

Filmler Sebebiyle Muhtemelen İnandığınız 15 Bilimsel Mit

İnternetin icadından önce insanlar bilimi filmlerden ve kitaplardan öğrenmekteydi. Filmlerin çekici olmak adına yarattıkları mitler ise ne yazık ki günümüzde halen bilimsel gerçeklermiş gibi sanılmaktadır. Burada, bu mitlerden bazılarını derleyip çürüteceğiz. Başlamadan önce uyaralım: günümüzde burada bahsettiğimiz bazı mitleri gerçek kılmaya çabalayan çalışmalar yürütülmekte olabilir. Ancak bunlar, filmlerde gözüktüğü kadar gelişmiş vaziyette değiller veya hiç yoklar. Bu sebeple burada yer …

Devamını gör »

Yapay Zeka, İnsanları Savaş Uçağı Simülasyonunda Yenmeyi Başardı

Askeri jargon açısından bakacak olursak, savaş pilotları her zaman en iyinin en iyisi olarak tanımlanmışlardır. Tom Wolfe’un yazdığı gibi, yalnızca “doğru bileşenlere” sahip olanlar bu işi başarabilirler. Ne var ki artık bu bileşenlere sahip olmak, bir “it dalaşında” (uçakların birbirini indirmeye çalıştığı, havada yaşanan bir mücadele, savaş) üstün gelmek için yeterli olmayabilir. Çünkü alanda yeni bir oyuncu var: Yapay zeka! Cincinnati …

Devamını gör »

Tamamı Aynayla Kaplı Bir Odada Işık Yakarsak Ne Olur?

Bu tip bir soru, bir yerde termodinamiğin 1. yasasını ihlal etmeyi hedeflemektedir. Sorunun özünde şu yatar: Eğer ki bir hidroelektrik santralinden suyun akışı ile elektrik elde ediyorsak, pompayla akan suyu yukarı gönderip tekrar tekrar akıtsak sonsuz enerji elde edemez miyiz? İnsanlık, sınırsız enerjinin hayalini her zaman kurmuştur, buna dair bugüne kadar birçok yalan söylemiştir (YouTube’da bolca örneğini görebilirsiniz); ancak bu …

Devamını gör »

Dünya Bir Nötron Yıldızı Kütlesine Sahip Olsaydı

İlk bakışta fotoğrafta neyin olup bittiğini anlamayabilirsiniz. Dikkatli bakın, göreceksiniz. Bizler, cisimlerin görünümlerinin ve şekillerinin “içsel özellikleri” olduğunu varsayarız; çünkü yaşadığımız mezo-boyutta karşılaştığımız cisimler uzay-zamanı dikkate değer miktarda bükmezler. Dolayısıyla onlardan yansıyan ışık pratik olarak dümdüz bir rota izleyerek gözümüze ulaşır; yol boyunca eğilip bükülmez. Bu nedenle o cisimlerin üretildikleri veya sahip olduğu şekli olduğu gibi görürüz. Ancak eğer ki …

Devamını gör »
su ve hayat

“Bizim Bildiğimiz Anlamıyla” Hayat İçin Suyun Önemi

Bunca süredir “hayattan” bahsedip de, bizim bildiğimiz anlamıyla hayat için neden suyun gerekli olduğu üzerine konuşmamak, yanlış olacaktır. Bu sebeple bu yazımızda biraz suyun, bizim bildiğimiz anlamıyla hayat için neden bu kadar önemli olduğu üzerine duracağız. Öncelikle suyu bir molekül, yani kimyasal bir madde olarak tanıyacağız, ondan sonra hayat için önemine geçeceğiz. Bir Kimyasal Olarak Su Oksijen ve Hidrojen atomları …

Devamını gör »
biyolojik saat

Biyolojik Saat ve Kronobiyoloji

Biyolojik Ritm, bir canlının ya da biyolojik olgunun belirli aralıklarla, bir frekans dahilinde tekrarlanmasına denir. En güzel örnek, uyku döngümüzdür. Günün belirli saatlerinde uyur, belli saatlerinde uyanık kalırız ve bunu sürekli tekrar ederiz. Bir diğer örnek, vücut sıcaklığı ritmidir ve gün içerisinde belirli şekillerde ve sürekli olarak vücut sıcaklığı değişimi yaşanır. Ayrıca bu sadece organizma düzeyinde değil, çevresel boyutta da …

Devamını gör »
gozlenebilir evren kapak

Gözlenebilir ve Gözlenemeyen Evrenin Toplam Büyüklüğü Ne Kadar?

“Gözlenebilir Evren” terimini mutlaka duymuşsunuzdur. Evren içerisinde herhangi bir noktadan, herhangi bir yöne doğru bakıp, teorik olarak görebileceğiniz en uzak mesafelerin oluşturduğu küre, sizin “Gözlenebilir Evren“inizdir. Bunun için özel bir terime sahibiz, çünkü ışığın hızı sabit. Dolayısıyla, ışığın Evren içerisinde ilk defa var olduğu andan, bize ulaşana kadar geçebilecek süre de belirli: En güncel analizlere göre 13.82 milyar yıl. Dolayısıyla, …

Devamını gör »

Bir Astronot Uzaya Savrulursa Nasıl Geri Dönebilir?

Hepimizin aklına gelmiştir; uzayda görevli bir astronot, uzay yürüyüşü yaparken uzay aracından savrulursa nasıl geri gelecek diye. Hatta Gravity gibi Hollywood filmleri, bu tip ürkütücü olaylara da yer vermiştir. Peki, gerçekte NASA’nın astronotlarının uzaya savrulmasına engel olmak için kullandıkları yöntemler neler? Uluslararası Uzay İstasyonu‘nun 15’inci ekibi olan ISS-15 ile uzayda bulunmuş, toplamda 38 saat 28 dakika boyunca istasyon dışında “uzay …

Devamını gör »

Bilimsel Gerçeklere Dayanarak Hazırlanmış Masa Üstü Oyunu: Evrim

Evrim… Evren içerisinde bildiğimiz en kuvvetli dönüştürücü ve değiştirici güç… Bu kuvvet, uçsuz bucaksız Evrenimizin 13,82 milyar yıllık tarihinde nerelerde, neler yarattı bilmek zor. Ancak evrimin değiştirici gücünün, son 4 milyar yılı aşkın bir süre boyunca hissedildiğinden emin olduğumuz bir yer var: Dünya! Evimiz. Büyük fizikçi Carl Sagan’ın tanımladığı üzere, “Soluk Mavi Nokta”… Evrim, gözle görülemeyecek kadar ufak, bakteri benzeri, cansızlıktan …

Devamını gör »