Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
2000 yılında, Us Yayıncılık‘ın Bilimkurgu Dizisi kapsamında çıkardığı kitaplardan biri Mikromega. Yine aynı yayınevinden çıkan bir başka öykü derlemesi Sus Projesi‘ne yakın çevirmen kadrosu ise şöyle: Akın Akıncı, Aylin Uzmaner, Bora Dursun, Emir Gümrükçüoğlu, Ulaş Apak, Özlem Kurdoğlu.
1. Geri Kalmışlık – Poul Anderson
1926 doğumlu Poul Anderson, hem bilimkurgu hem de fantazya alanlarında önemli eserlere imza atmış bir yazardır. İki Dünya Savaşıyor, Uzaya Haçlı Seferi, Dünyamızı Kim Yok Etti? gibi eserlerinin yanı sıra, çeşitli bilimkurgu öyküleri de Türkiye’de yayımlanmıştır.
İki farklı “Galaktik Federasyon” öyküsünü tek potada eritmiş Poul Anderson. Bir roket pilotu olma hayali bulunan Joe Husting hayaline ulaşamamış olsa da, uzay araçlarıyla Dünya’ya inen “galaktik”lerle iletişim kurmayı başarır. Öte yandan, bu olaydan bağımsız bir şekilde yeniden Dünya’ya inen galaktiklerle New York’un yöneticileri arasında esprili bir diyalog şekilleniyor.
2. Mikromega – Voltaire
Yaşadığı dönemde bir deha olarak görülen Voltaire, felsefe, din, toplumbilim ve tarih gibi konularda edebi yeteneğini sergilemiş, satirik öyküleriyle edebiyat alanında iz bırakmıştır.
Voltaire’ın 1752 yılında yazdığı bu öykü, bilinen en eski bilimkurgusal öğelere sahip metinlerden birisidir. Günümüzde 265 yaşını dolduran bu öykü, bilimkurgunun ilk örneklerinden biri olmasının yanı sıra, farklı bir uygarlıktan gelen canlının dünyamızı ziyaret edişi temasının da ilk örneğidir.
Bir Siriuslu ve bir Satürnlü’nün, Dünya’yı ziyaretleri ve burada yaşananların anlatıldığı öykü, alt metninin sağlam olması sebebiyle, günümüzde halen daha varlığını sürdürmekte ve ilk günkü kadar tazeliğini korumakta. İnsanoğlunun evrendeki yerinin komikliğine dikkat çeken Voltaire, bunu ve bizim için daha birçok önemli sayılabilecek olayın, evrenin büyüklüğü göz önünde bulundurulduğunda, aslında o kadar da büyütülmemesi gerektiğini vurgulamış. Bunu da, insanlara oranla, büyüklüğü korkunç boyutlara ulaşan Siriuslu ve Satürnlü karakterleri ekseninde yapmış.
3. Düşün! – Isaac Asimov
Kuşkusuz bilimkurgu denildiğinde tüm dünyada akla ilk gelen yazarlardan biri olmayı başarmış olan Asimov, eserleriyle bu türe gönülden bağlı insanları etkisi altına almıştır. Yüzlerce bilimkurgu öyküsü kaleme almış olan Asimov’dan yine ufuk açıcı bir örnek de bu derlemede kendisine yer bulmuştur.
Doktor Genevieve Renshow, uzun zamandır üzerinde çalıştığı projesini her biri farklı bilim dallarında uzman olan arkadaşlarına açıklar. İnsanoğlu tarafından her zaman hayal edilen “telapati”yi geliştirdiği araçla mümkün hale getiren Renshow, gelecekte bu teknolojinin kullanılabileceği alanları sıralayarak bundan sonraki adımlar için dostlarından yardım talep eder.
4. Beiberbann’ın Ruhu – Mike Resnick
Yazmayı ikinci bir iş olarak yapan ve kendisini bir yazardan çok okur olarak gören Mike Resnick, buna rağmen 4 Hugo ve 1 de Nebula olmak üzere daha birçok bilimkurgu ödülüne layık görülmüştür. Eşi Carol ile birlikte de eserler kaleme alan Resnick’in bu derlemede yayımlanan öyküsü kara mizah örneği olarak da kabul edilebilir.
Mesleği yazarlık olan Beiberbann, bir çarşamba sabahı uyandığında ruhunun kaybolduğunu fark eder. Eşi ile birlikte bir süre arasalar da bir sonuca varamazlar. Beiberbann, bundan sonraki çalışmalarını ruhsuz yapmak zorunda kalacaktır. Bu durumun eleştirmenler tarafından anlaşılmaması ise birinci önceliğidir.
5. Çılgın Şüphe – Henry Kuttner / C.L. Moore
Birçok takma isim kullanarak yazarlık yapan evli bir çifttir Kuttner ve Moore ikilisi. Bilimkurgu alanında en başarılı ekiplerden biri olarak da bilinen ikilinin öyküleri yazıldığı dönemde geniş bir kitle tarafından okunmaktaydı.
Öykü, Timothy Hooten isimli adamın rüya ve gerçeklik hallerine odaklanıyor. Rüya ve gerçeği çoğu zaman birbirine karıştıran Hooten, psikiyatristten yardım almaya karar verir ve durum bu andan sonra biraz daha karmaşık bir hal alır.
6. Slickie’nin Ağladığı Gece – Fritz Leiber
1910 doğumlu olan Fritz Leiber, Amerika’daki bilimkurgu dergilerinin gediklilerindendir. Üretken bir yazar olan Leiber, bilimkurgu türündeki eserlerine ek olarak, Michael Moorcock ve Robert E. Howard ile birlikte fantezi alanında da önemli eserlere imza atmış, “kılıç ve büyü” türünde iyi bir yazar olduğunu kanıtlamıştır.
Galaksi Merkezi tarafından Dünya’ya gönderilen “heptapus” isimli androidin görevi cinsellik ve saldırganlık duygusu bir hayli fazla olan ve kadınlara zarar veren Slickie Millane adlı adamı kontrol altına almaktır. Görevi dolayısıyla çekici bir kadın suretine bürünen android, üzerinde çalıştığı planını devreye sokar.
7. Hiç Ses Etmeden – Damon Knight
Bir bilimkurgu yazarı, eleştirmeni, editörü ve hayranı olan Damon Knight, eşi Kate Wilhelm ile birlikte uzun bir süre kendi yazarlık atölyelerinde çalışmıştır. Kült dizi The Twilight Zone (Alacakaranlık Kuşağı) isimli dizinin sevilen bölümlerinden The Serve Man’in uyarlandığı öykünün yazarı olarak da bilinen Knight ayrıca 1995 yılında bilimkurgu alanında Büyük Usta unvanına layık görülmüştür.
Post apokaliptik bir gelecekte geçen öyküde Dünya üzerinde yalnızca bir erkek ve bir kadın kalmıştır. Doğal olarak modern Havva ve Adem rolünü üstlenmek Louise ve Smith’in omuzlarına binmiştir. Smith, karşısındakinin bir kadın olduğunu bilerek davranıp, insan soyunun devamını getirmek için elinden geleni yapacaktır.
8. Gil Braltar – Jules Verne
1828-1905 yılları arasındaki ömrüne sayısız eser sığdıran büyük yazar Jules Verne, başta Fransa olmak üzere tüm dünya edebiyatına iz bırakmıştır. Bilimkurgunun babalarından biri olarak görülen ve macerayı bilimle buluşturan Verne, çevrildiği tüm dünya dillerinde çocukların ve hatta yetişkinlerin gönlünde taht kurmayı başarmıştır.
1887 yılında yazılan bu öykü özünde bilimkurgu olmamasına rağmen bu derlemede kendisine yer bulmuş. Öykü, Jules Verne’in İngiliz sömürgeciliğini parodiografiyle anlatan hicivsel bir kısa hikayesi. Cebelitarık’ta geçen hikayede Gil Braltar adında bir İspanyol, maymun gibi giyinir ve orada yaşayan bir grup maymunun başına komutan olarak geçer.
9. Hilda – H.B. Hickey
Asıl adı Herb Livingston olan ve bu takma isimle de eserler kaleme almış olan Hickey, az ve öz yazan biri olarak bilinmektedir. 1946-1953 yılları arasında 28 adet bilimkurgu öyküsü kaleme almıştır.
Hilda adındaki bir robotla Roger isimli bir adamın aralarındaki sıra dışı ilişki bu öykünün teması. Mars ve Ay’a sürekli roket gönderilen bir çağda robotlar da bir hayli gelişmiştir. Roger ise dönemin milyarderlerinden James Williams ile bir kaçamak yapmaya karar vermiştir. Fakat işler pek de umduğu gibi gitmeyecektir.
10. Duvara Dönük Ayna – John Morressy
Aynı zamanda İngilizce alanında profesör olan John Morressy, daha çok fantezi alanındaki serileriyle tanınsa da, bilimkurgu alanında da kalem oynatmıştır.
Orta Çağ’da ve büyünün hakim olduğu bir zaman diliminde geçen bu öykü, aynı zamanda bilimkurguya da göz kırpıyor. Sihirli bir madalyon ve bir aynaya hapsolan beyaz saçlı bir kadın öykünün ana temasını oluştururken, fantezi ve bilimkurgunun harmanlandığı bir yolculuk da yine okurlara eşlik ediyor.
