Bilim & Teknoloji

Gelecekte, insanlar tıpkı yılanlar gibi zehir salgılayan bir türe dönüşebilir. Pekâlâ, tamamı olmasa bile bir kısmı. Belki de piyango başka bir türe çıkar ve insanlar yerine başka bir memeli zehir salgılama özelliği kazanır. Mesela fareler. Fareler inanılmaz bir üreme hızına sahip ve hemen hemen her yerdeler. İnsanların fark edemeyeceği bir evrim sayesinde tehlikeli bir özellik kazanabilirler. Mesela çok kuvvetli bir …

Tıpkı doğada olduğu gibi, teknolojide de hiçbir ürün son haliyle, birdenbire var olmaz; evrimleşir! Çoğu zaman kullandığımız karmakarışık teknolojik aletlerin özünde yalnızca elektronların kablolar içinde bir noktadan diğerine akışı sayesinde çalıştığını idrak etmek insana zor gelir. Çünkü çoğumuz, teknolojik araştırmaların son ürününü kullanırız. Onların geçmişi, üretim basamakları, “evrimi” bizi pek alakadar etmez. Son kullanıcı için önemli olan, o cihazın tanıtıldığı …

Görebildiğimiz ve hissedebildiğimiz kadarıyla dört boyut olsa da, bilim insanları daha fazla boyutun var olması gerektiğini söylüyor. Peki, diyelim ki varlar. Bu bilgi gerçek hayatta ne işimize yarayacak? Bu olası boyutların pratik anlamda bir faydasını görebilir miyiz? Yaklaşık yüz yıl önce Edwin Hubble galaksilerden dört bir yana dağılan kırmızıya kayan ışık dalgaları gördüğünde, uzayın genişliyor olabileceği düşüncesi doğdu. Bazı Öklit …

Rusya Devlet Uzay Ajansı Roscosmos‘un başkanı Dmitry Rogozin, Financial Times‘a yaptığı açıklamada Rusya’nın yirmi yıllık uluslararası işbirliğinin ardından Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan çekileceğini onayladı. Bu karar, uzayda on yıllardır süren ülkeler arası işbirliğinin sonu anlamına geliyor. Rus Uzay Ajansı Roscosmos‘un özellikle Amerikan Uzay Ajansı NASA ve Avrupa Uzay Ajansı ESA‘yla arasındaki bağlar bu kararla birlikte geri döndürülemez bir şekilde zarar görebilir. …

Her ne kadar birçok insan gelecekten korksa da, 2050 yılına gelindiğinde muhtemelen dünyamız bugünkünden çok daha farklı olacaktır. İklim değişikliği, artan nüfus, pandemi, doğal kaynak gibi zorluklar önümüzdeki 10 yılda tüm dünyayı meşgul edecektir. Ancak devam eden sosyal ve ekonomik ilerlemeler, bilim ve teknolojideki tüm yenilikler düşünüldüğünde iyimser olmak için de sebeplerimiz var. Bilgisayarlar, Yapay Zekâ ve Robotlar Var olan …

Evet, günümüzde insanlar biyolojik olarak tek bir ırktır. Evet, geçmişte insanların farklı ırkları mevcuttu. Biyolojide ırklar, siyasettekinden farklı tanımlanmaktadır ve insana özgü bir kavram değildir. Her şeyden önemlisi biyolojide ve antropolojide “ırk” kavramı, sadece insanlarda değil, bilimin genelinde terk edilmekte olan, büyük oranda işlevini yitirmiş ve yanıltıcı bir kavram olarak görülmektedir. Biyoloji dahilinde ırklar, birtakım izolasyon mekanizmaları ile tanınırlar. Bir …

Ay’da mobilize manyetik yollar, yabancı dünyalarda yüzebilecek robotlar, uzayda ekilebilir toprak oluşturan mantarlar, prefabrik uzay evleri, güneş enerjisini elektriğe dönüştüren süper optikler… Kulağa tüm bunlar bilimkurgu eserlerinden fırlamış gibi geliyor olabilir, ancak gerçekliğe bilimkurgudan çok daha yakınlar. Söz konusu projelerin tasarımcıları çeşitli teknoloji şirketlerinde, eğitim kurumlarında ve NASA‘da çalışan isimler ve amaçları Ay, Mars ve ötesine yapılacak seferleri kolaylaştırmak. NASA, …

Yeni bir deneysel tedavi yöntemi, kaybettiğimiz dişlerin tekrar çıkmasını sağlayabilir. Laboratuvar hayvanları üzerinde yapılan ilk deneyler, bunun mümkün olabileceğini gösteriyor. Geçen ay Science Advances dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Japonya’nın Kyoto ve Fukui Üniversiteleri’ndeki bilim insanları, vücudun tekrar diş çıkarmasını tetikleyen bir monoklonal antikor tedavisi yöntemi geliştirdi. Eğer bilim insanlarının sonraki deneyleri de başarılı olmaya devam ederse, yetişkinlikte kaybettiğimiz veya doğuştan …

Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) sürekli olarak “besin” çerçevesinde değerlendirilip lanetlense de, son asrın en büyük buluşlarından birisi olarak değerlendiriliyor. Çünkü evrim sürecinin uzun ve zahmetli işlemlerini beklemeksizin, genlerle oynayarak canlıları istediğimiz şekillerde manipüle edebileceğiz. Elbette bu etik birçok sorunu doğuruyor olsa da, bunu yapabiliyor olmak bilimin müthiş zaferlerinden birisi olarak görülebilir. Ve yine elbette ki, her bilimsel keşifte olduğu gibi, …

Popüler bilimdeki bazı yayın kaynakları, Evren ve Büyük Patlama ile ilgili olarak belki bilerek, belki habersiz olarak birçok hatalı bilgi yaymaktadır. Bunlardan en büyüğü, evrenin bu erken genişleme döneminde ışık hızından daha hızlı genişlediği yönündeki iddiadır. Bu, birçok uzmanın dahi hataya düştüğü bir nokta. Üstelik öylesine yaygın bir yanlış anlama ki, sadece bu yanlış anlamayı hedef alan bir Arxiv makalesi …