Araştırma

“Eğer insanı gerçekte olduğu gibi ele alırsak bu onu kötüleştirir. Ama onu olması gerektiği gibi ele alırsak, olabileceği kişi olmasına yardım ederiz.” – Goethe İnsan nedir? İnsanlığı bir arada tutan değerler nelerdir? Her şeyden önce ne eksik ne de fazla, gerçeğimizi olduğu gibi kabul etmeliyiz. Bu bizim onayımız, kabulümüz dışında olan bir durum. Beğensek de beğenmesek de; evrimsel gelişimimiz sırasında …

Küresel nükleer savaştan dev bir asteroite kadar, dünyadaki insan yaşamının aniden sona erebileceğini hayal etmek zor değil. Ancak hayatta kalanların da olacağını varsayarsak, türümüzü devam ettirebilmek için kaç kişi gerekirdi? Kısa cevap, duruma göre değişkenlik gösterebilir. Farklı felaketler hayatta kalan insanların devam edebilmesi için farklı koşullar yaratacaktır. Örneğin bir nükleer savaş ufak bir buzul dönemini tetikleyebilir. Sağ kurtulanlar radyasyona maruz …

İnsan zihni yaratıcı olduğu kadar yıkıcıdır da. Hatta yıkıcılığı bazen öyle yüksek bir seviyeye ulaşır ki kendi sonunu dahi planlayıp bunu hayata geçirebilir. Ama çoğunlukla hayatta kalmak için durmadan en uygun yolları aramaya, görünmez bir el gibi muhtemel rotaları yoklamaya devam eder. Bu muhtemel rotalar uzaya doğru tırmanıyor artık. Orada ne tür felaketler ya da mucizeler saklı? Bununla alakalı çok …

Postkolonyalizm, postmodernizm, posthümanizm… Sonrası daima öncesinin eleştirisini ve dolayısıyla yıkımını içerir. Postkolonyalizm, emperyal bakış açısına dair yeni fikirler getirmiş ve çoğulcu yaklaşımın ortaya çıkmasını sağlamıştır. Postmodernizm, modernitenin birey ve toplum üzerindeki etkisini yermesiyle ve çoğulcu estetik anlayışla hakikatin birçok farklı veçhesi olduğunu göstermiştir. Posthümanizm ise insanın kavramsal olarak dayanak bildiği kavramların modernite eleştirisi bağlamında sorunsallaştırılmasını anlatır. İnsan merkezli anlayış böylece …

“Posthümanizm insanı birden fazla söylemde (evrimsel, ekolojik, teknolojik) merkeziyetçilikten uzaklaştırmakta kalmayıp aynı zamanda insan doğasındaki hümanistik, insanbiçimci, normatif kavramları tartışmaya açmıştır.” -İnsanı Yeniden Düşünmek – Kolektif Posthümanizm nedir sahiden? Bunu anlamak için öncelikle hümanizme ve doğuş hikâyesine bakmak gerekir. Destan ve mitik anlatılarda başrolde daima tanrılar bulunur. Bunun nedeni de doğayı, doğal olayları izah etmeye çalışan insanın böylesine devasa bir …

Başlığı okur okumaz eminim ki aklınıza meşhur bilimkurgu filmi Jurassic Park –ve ardından Jurassic World serisi- geldi. Bu filmlerde, fosilleşmiş sivrisineklerdeki dinozor kanı DNA’sı kullanılarak, soyları 65 milyon yıl önce tükenen dinozorlar genetik mühendisliği teknikleriyle yeniden hayata getiriliyordu. DNA molekülünün yarılanma ömrü (521 yıl) nedeniyle, bir fosil örneğinden sağlam DNA bağı elde edebilmenin teorik limiti 6.8 milyon yıl olarak hesaplanıyor …

“Edebiyat olanaksızlaştığı ölçüde olanaklı hale gelir.” Fantastik – Tzvetan Todorov Aristo’nun Poetikası asırlardır kıymetini muhafaza eden önemli bir yapıt. Tiyatro özelinde anlatıcının, dekorun, senaryonun ve elbette seyircinin yapısal durumlarına dikkat çekmiş ve böylece anlatı geleneği üzerinde derin izler bırakmıştır. Geçen yazımızda görüşlerini hocasının görüşleriyle mukayese ederek vermiş ve birçok detaya değinmiştik. İşbu yazıda ise meseleyi daha farklı veçheden değerlendirmeye çalışacağız. …

Yeni Dalga hareketinin niteliği halen ihtilaflıdır. Zira yerleşik düzene karşı çıkıp özgürlükçü bir yazın anlayışı getirdikleri söylenebilir. Ancak yine Yeni Dalga ölçüt sorununda karşımıza çıkmaktadır. Modernden postmoderne geçişte bireyin yok oluşunun yanı sıra metin bağlamında elle tutulur dayanaklar da yok oldu. Bu da değerlendirmeyi ister istemez öznel bir çizgiye çekti. Pollock’un eserlerinin söz konusu olması da zaten bu “ölçütsüzlük” hâlinin …

İnsanlık tarihi, şaşırtıcı bir şekilde üretilmiş dillerle dolu. Çoğu dil, süreç içerisinde organik olarak gelişir, ancak zaman zaman uzmanlar dilbilimsel eğilimleri inceler, tarihi sözdiziminin gizemlerini araştırır ve daha verimli bir dil yaratmaya çalışır. Bu tür deneyler nadiren işe yarar. Genelde bu diller sıradan konuşmacının öğrenmek istemesi için biraz fazla abartılıdır. Örneğin Katolik kitlelerde Latinceyi yaygınlaştırmak amacıyla 1903’te yaratılan Latino sine …

“Şairin ödevi, gerçekten olan şeyi değil, tersine olabilir olan şeyi, yani olasılık veya zorunluluk kanunlarına göre mümkün olan şeyi ifade etmektir.” Sanatın amacı nedir? Berna Moran‘a göre, “Bir sanat olayında rol oynayan dört unsur vardır: Sanatçı, eser, okur ve bunların içinde bulunduğu dış dünya (toplum).” Görüldüğü üzere sanatın bütün odağı bu dört kavram çevresinde şekillenmektedir. Sanatın toplum için olduğunu savunan …