Araştırma

Bilimkurgu, bugüne dek klasik edebiyatla aynı güvenilirlik ve saygıyı elde etmek için büyük uğraş vermiştir. Örneğin Ünlü yazar Ian McEwan, bilimkurgunun “insani ikilemleri” incelemekten ziyade “yerçekimi önleme botlarından” ibaret olduğunu belirterek türe dahil edilmeyi reddetmiştir. McEwan’a göre, duyguları olan robotlar hakkındaki “Benim gibi Makineler” kitabında, yapay yaşam formlarının etik problematiğini incelediği için (Sanki bu konu Isaac Asimov’un 1940 ve 1950’lerdeki …

Solucan delikleri zaman içinde yolculuk yapmanın yollarından sadece biridir. Zaman yolculuğu hikâyelerine gelince, onların zamanı hiçbir zaman geçmeyecektir. Zaman içinde yolculuk etmenin hayali, hem oldukça eskiye dayanır, hem de tüm kültürlerde rastlanır. Peki, ama insanın bu konudaki coşkusunun kaynağı nedir ve bu fikir insanları neden kendine çekmektedir? Zamanda yolculuk fikri ­—yani zaman boyutu içinde, tıpkı uzayın üç boyutunda yaptığımız gibi …

Bilinç nedir, yalnızca insan beynine mahsus bir şey midir, böyle bir şey sahiden var mıdır? Hiç şüphesiz felsefe ve bilimi en çok meşgul eden sorulardan biri bilinçtir. Bazı filozoflar, örneğin Philip Goff, David Chalmers, bu problem hakkında radikal bir yaklaşıma sahip. Bu yaklaşıma göre bilinç her şeyde mevcut. Bu teori panpsişizm diye biliniyor. Türkçe meali ile “tüm ruhçuluk”. Bu teoriye …

Artık 2000 yılına, 2030 yılından daha uzağız. 2040 yılına ise 2000 yılıyla eşit derecede yakınız. 2020 senesi hiç de 2020 gibi hissettirmiyor. Sanki her şey aynı tas aynı hamam, belki de değişiklik henüz anlaşılmayacak bir hızla gerçekleşiyor. Sanırsın her şey uzaylıların kontrolündeki bir simülasyondan ibaretti ama arkadaşlar simülasyonu 2012’den beri kontrol etmeyi bırakmıştı. Şimdi ise içinde bulunduğumuz gerçeklik artık kendi …

UNESCO verilerine göre, 2025’te dünya nüfusunun yarısı su sıkıntısı çekerken, 2 milyon kadar insan da su kıtlığını deneyimleyecek. Madem böyle bir durum söz konusu, öyleyse Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden altıncısını nasıl gerçekleştirebileceğiz? Başka bir deyişle, nasıl herkes insan kullanımına müsait suya eşit erişim hakkına sahip olacak? Şöyle ki, hakka sahip olmak başka, su kaynağına sahip olmak bambaşka şeyler. Cevabı hemen baştan …

Geleceğimize ışık tutan fütüristler dizisinin bu son yazısında 1948 doğumlu ABD’li bilgisayar mühendisi, yazar ve gelecekbilimci olan Ray Kurzweil’in görüşlerini ele alacağız. Kurzweil, yazarlığının yanı sıra el yazısı okuma ve ses tanıma alanlarında buluşları olan bir mucit. Halen Google’da başmühendis olarak görev yapıyor. Ray Kurzweil’in gelecek hakkındaki öngörülerini içeren kitapları teknolojinin ne yöne evrileceğiyle ilgilenenler tarafından dikkatle takip ediliyor. Yazarın …

Fantastik veya bilimkurgu edebiyatıyla ilgilenen herkes yeni bir dil yaratmayı düşünmüştür veya bu işin nasıl yapıldığını merak etmiştir. Bir dilci gözüyle size baştan aşağı yepyeni bir dilin nasıl tasarlanabileceğini anlatacağım. Bunu yaparken de roman türünde dil tasarlamanın işlevini hikâye katmanından karakter inşasına kadar geniş bir yelpazede tartışacağım. Bu analizin öncesinde yapay diller hakkında biraz bilgi edinelim. Yapay Diller Dilbilim alanı …

Geleceğimize ışık tutan fütüristler dizisinin bu üçüncü yazısında 1976 doğumlu bir tarihçi olan Yuval Noah Harari’nin düşünce dünyasını ele almak istiyorum. Kendisini tarihçi ve filozof olarak tanımlayan yazarı, geleceğe dair kritik insani ve sosyal meseleleri kitaplarında akıcı bir üslupla ele alması nedeniyle fütüristler yazı dizime dahil ettim. 2002’de Oxford Üniversitesi’nde tarih doktorasını tamamlamış olan Yuval Noah Harari, halen Kudüs İbrani …

Gelecek hakkında ayakları yere basan, akla yatkın öngörüler üretebilen az sayıda fütürist var. Bu önemli fütüristlerden biri de Cezayir doğumlu bir Fransız vatandaşı olan Jacques Attali. Bu yazıda Attali’nin “Geleceğin Kısa Tarihi” isimli kitabını tanıtmak istiyorum. Attali 1943 yılında Cezayir’in Cezayir kentinde doğdu. Paris’te bulunan Ecole Polytechnique‘den 1963 yılında maden mühendisi olarak mezun oldu. Öğretim üyesi, yazar ve devlet onursal …

16. yüzyılda yaşamış herkes misali Galileo da Dünya gezegenini evrenin merkezinde sanırdı. Zaten bundan başka bir inanç da kutsal kitaba ters düşeceğinden zamanın kilisesi farklı bir bakış açısından hoşlanmayacaktı. Ancak Galileo teleskopunu alıp da Ay üzerinde çalışmaya başlayınca zamanın kabul görmüş inançlarına ve görüşlerine ters düşen bir şeyler olduğunu fark etti. Mesele inançlara ters düşmesinden öte, tıpkı Dünya gezegeninde olduğu …