Araştırma

Çağımızın Bazı Eksantrik Dinleri

Pastafaryanizm Uçan Spagetti Canavarı Kilisesi olarak da bilinir. Bu hareket eğitim sistemindeki akıllı tasarım fikrine tepki olarak doğdu. Akıllı tasarım da ne? Yeni yaradılışçılık ismiyle de anılır. Evrendeki olayların evrim yahut çeşitli bilimsel formüller ile açıklanabileceğini lakin bunların zeki ve bilinçli bir varlık tarafından tasarlanmış olduğunu savunur. Pastafaryanizm de okullardaki bu akıllı tasarım mevzusuna tepki olarak 2005’te kuruldu. Kurucu Bobby …

Devamını gör »

Bilimkurgu Yapımlarından Kurgusal Sporlar

Bilimkurgu her şeyi kurgular. Buna spor da dahil. Bazısı heyecanlı, bazısı tehlikeli ve çoğu da sıra dışı…  Bildiğimiz spor dallarını fütüristik ve teknolojik unsurlarla harmanlayan pek çok yapımla karşılaştık. Çünkü bilimkurgu, uzayda geçen ölümcül yarışlardan tutun da robotların ringe sürüldüğü boks maçlarına kadar birbirinden ilginç sportif etkinliklerle dolu. İşte, “Neden olmasın?” dedirten bazı klasik bilimkurgu sporları… Not: Evde denemeyin! RollerBall (RollerBall) …

Devamını gör »

Yakın Geleceğe Bir Bakış

Gelecek belirsizliklerle dolu vahşi bir dünya. Peki insanların çoğunluğu nerede? Geçmiş zamanda mı, yoksa şimdiki zamanda mı? Belki de geniş zaman. Geniş zaman çok baskıcı değil mi? Rutinlerle ve değişmezlerle dolu. Peki kurduğumuz cümlelerin kaçı şimdiki zamanda kaçı geçmiş zamanda? Kaçımız gelecek zamanda yaşıyor. Gelecek belki düşündüğümüzden daha sıradan, hatta sıkıcıdır. Soğuk Savaş boyunca tüm zaman kipleri biraz paranoyaktı. Özellikle …

Devamını gör »
bilimkurgu-silah

BIlimkurgunun En Güçlü Silahları

Bilimkurgu, gezegendeki en popüler eğlence türlerinden biri. Kitaplardan filmlere, TV dizilerinden çizgi romanlara kadar birçok medyayı içinde barındırıyor. Sanatta bilimkurgunun 1620’de Johannes Kepler’in romanı Somnium ile başladığına inanılıyor. Tabii, bilimkurgu türünün ne zaman başladığı konusunda muhtemelen bir ton tartışma olduğunun farkındayız, ancak Jon Guttman’ın Somnium’un neden ilk olduğuna dair açıklaması gayet inandırıcı: “Efsanelerin ve mitolojinin arasından, ilk kez hangi kitabın …

Devamını gör »

Zamanı Ölçmek: Gün, Hafta, Ay, Yıl Kavramları Nasıl Oluştu?

Bu sorunun ilkokul düzeyinde verilecek cevabı, elbette ki Dünya’nın Güneş etrafında yaklaşık olarak 365 gün 5 saat 48 dakika 45.51 saniyede dönmesidir. Günlerin 24 saat olması da, Dünya’nın kendi etrafındaki hareketini yaklaşık olarak 23 saat 56 dakika 4.04 saniyede tamamlamasıdır. Ancak neden? Eğer ki 1 saniye dediğimiz süreyi, “bu kadarlık” bir değişim olarak değil de, şu kadarlık bir değişim olarak …

Devamını gör »

Kengir Ayaklanması ve Bir Gulag-Devlet

Gulag, tek bir kelime, büyük bir trajedi. Kulakta garip bir yankı bırakan bu kelime Çalışma Kampları Genel Müdürlüğü anlamına gelen Rusça bir cümlenin kısaltılmış halidir. Gulaglar Lenin zamanında kurulmaya başlamış, zirve noktasını Stalin döneminde bulmuştu. Şura topraklarının her yanından getirilen politik mahkumlar bu kamplarda çalıştırılırdı. Bu kamplara temel olarak iki çeşit insan getirilirdi. Ya politik mahkumlar ya da hakiki suçlular. …

Devamını gör »

İlk Önce Uzaylı Robotlarla mı Karşılaşacağız?

NASA uzmanları, 2020’li yıllarda Mars’a insanlı uçuşun mümkün olduğunu düşünüyordu. Ancak günümüzde, önümüzdeki 10 yıl için planlanan ciddi bir proje görünmüyor. Çünkü Mars’a ulaşacak 6 aylık yolculuk boyunca insanların ihtiyaç duyacakları koşulları sağlamak için özel bir mekik tasarımı gerekiyor. Ve bu projenin 500 milyar dolar maliyete ulaşması bekleniyor. “2001: A Space Odyssey”, “Passengers”, “Alien” gibi birçok bilimkurgu filminde, gezegenler arası …

Devamını gör »

Psikoaktif Maddelere Bilimkurgusal Bir Bakış

Uzaylılar da psikoaktif maddeler kullanır mı? Bu sorunun bir cevabı yok. Peki böylesi bir sorunun makul bir amacı var mıdır? Elbette. 1960’larda yunuslarla iletişim kurmak için onlara LSD verilmişti. Sonuç hüsran olsa da, ileride bir gün, sözümona uzaylı temasında iletişim kurulmasını sağlamak için benzer yöntemler kullanılabilir. Neden olmasın? Fakat yine de uzaylıların bu tip maddeler kullanıp kullanmadığı konusunda net bir …

Devamını gör »

Kıyamet Kaç Çeşittir? Bostrom’un Varoluşsal Riskleri

“Girişin iki adım önüne çıktım. Sağımda yükselen gökdelenler çatılarından dev goriller ısırmış gibi eksik, göğe uzanmış bağırıyorlardı. Yaratıklar gelmeden önceki düzenin mabetleriydi bunlar, ama bir gecede sistem çöküvermişti. Buraların sahipleri benden daha çok üzülmüş olmalılardı; zira benim bir kaybım yoktu. Hatta kazancım vardı: Leyla. Deli kız… Güzel kadın… Uğruna yaşadığım şey.” –Fırıldak / Tevfik Uyar* Hollywood’da sıklıkla işlenen temalardan bir …

Devamını gör »
Esperanto

İnsanlığın Ortak Dil Denemesi: Esperanto

Saluton! Hikâye, 19. yüzyılın sonlarında başlıyor: 1859 doğumlu Ludwik Lejzer Zamenhof, Çarlık Rusya’sındaki Bialystok şehrinde yaşamaktadır. Bu şehirde birçok farklı millet bulunmaktadır ve halklar arasında ciddi bir dil engeli vardır. Bu durumdan çok rahatsız olan genç Zamenhof, insanları birbirinden ayıran dil duvarını yıkmayı kafaya koymuştur. İnsanların kolayca öğreneceği ve hızlıca kullanmaya başlayabileceği bir dil yaratmak en büyük hayalidir. Dünyayı kasıp …

Devamını gör »