Etiket Arşivleri: Andrey Tarkovski

Andrei Tarkovsky, Stalker‘ı (İz Sürücü, 1979) “bilimsiz bir bilimkurgu” filmi olarak tanımlar (Sjömen, 1977). Arkady ve Boris Strugatsky kardeşlerin Piknik na obochine (Uzayda Piknik, 1972) adlı kısa bilimkurgu romanından uyarlanan film, pek çok tartışmanın da merkezine oturmuştur. Öncelikle Stalker iki kez çekilen bir filmdir. Tarkovsky ilk filmi çekip laboratuvara gönderir, ama gönderilen renkli Kodak filmlere uygun olmayan Mosfilm Stüdyoları negatif …

Leh yazar, filozof ve fizikçi Stanisław Herman Lem (12 Eylül 1921 – 27 Mart 2006) dünyada en çok takip edilen ve bilinen bilimkurgu yazarlarından biridir. 1961 yılında çıkan Solaris kitabı büyük ses getirdi. Bu kitap dünya çapındaki şöhretine zemin sağlayan bir kilometre taşıydı. Solaris hafızanın tabiatı, duyusal deneyimler ve insanlar ile insan harici varlıklar arasındaki iletişimin yetersizliklerini ele alıyordu. Bu …

Eğer herhangi bir Andrey Tarkovski filmi izlediyseniz, her sahnenin özenle çerçevelenmiş bir portre gibi olduğunu fark etmişsinizdir. Filmleri, sahneye girip çıkan karakterleriyle, görüntülü bir meditasyon gibidir. Andrey, doğayı bir arka plan olarak değil, ayrı ve özerk bir karakter olarak kullanır. Belli bir ruh halini vurgulamak; belirli bir nesneye ya da karaktere dikkat çekmek için doğal ışıktan ustaca yararlanır.  Bu yazıda, onun bizlere …

Stanislaw Lem’in unutulmaz eseri bugüne kadar üç kez sinemaya uyarlandı. Rus yönetmen Andrei Tarkovki tarafından 1971 yılında yapılan uyarlama, genellikle Steven Soderberg tarafından yapılan 2002 yapımı uyarlamaya yeğ tutulur. Tarkovski filminin başarılı olduğunu kabul etmekle birlikte, bana göre her iki film de sinemanın ifade olanaklarını tam olarak kullanmamış ve son tahlilde romanın hakkını verememişlerdir. Bunun nedeni olarak kısmen romanın felsefi …

Rus bilimkurgu yazarları Boris ve Arkadi Strugaski biraderlerin 1972 tarihli romanı Uzayda Piknik (orijinal adıyla Piknik na obochine yani “Yol Kenarında Piknik”), ülkemizde Tarkovsky tarafından çekilen Stalker filmiyle ve hikayeden oldukça bağımsız bir uyarlama olan S.T.A.L.K.E.R. oyun serisiyle hatırlanıyor. Ayrıca yakın zamanda gösterime giren Yok Oluş filmine ve filmin uyarlandığı Southern Reach üçlemesi gibi eserlere ilham kaynağı olmasıyla hâlâ güncelliğini …

70’li yıllar bilimkurgu sinemasının altın dönemlerinden biri. Öyle ki türün efsane mertebesine yükselen birçok filmi bu yıllar içinde çekilmiş, bu yıllar içinde beyaz perdede boy göstermiş. Başlı başına bir sektöre dönüşen Star Wars (1977), ürkütücü bir Ridley Scott şaheseri Alien (1979), Mel Gibson’la ruh bulan Mad Max (1979), Jack Finney’in romanından uyarlanan Invasion of the Body Snatchers (1978), Steven Spielberg imzalı klasik UFO filmi Close …

“Uzayı fethetmek falan istemiyoruz aslında. Dünyayı durmadan genişletmek istiyoruz. Diğer dünyaları istemiyoruz, bir ayna istiyoruz sadece.” Hayal kırıklığına uğramış ve paranoyak Dr. Snaut (Yuri Yarvet) tarafından dile getirilen bu sözler, Andrei Tarkovsky’nin 1972 tarihli başyapıtı Solaris’in varoluşsal krizini ve korkutucu hakikatini basit ama etkili bir şekilde özetliyor. Yalnız, yarı yarıya terk edilmiş bir uzay istasyonunda ve en az onun kadar …

Yönetmenlik sanatı, teknik bilginin yanı sıra, belli bir entelektüel seviye gerektiren bir meslektir. Mesleki gelişimin en büyük gerekliliklerinden biri üretmektir. “Halk için sanat” anlayışı ile yola çıkmak, belli bir zaman sonra tekrara ve yaratıcı anlamda tıkanıklığa sebebiyet verecektir. “Sanat için sanat” bakış açısı ile ortaya konulan farklı işler ise zamanla anlaşılıp kabul görecektir. Stanley Kubrick yönetimindeki 2001: A Space Odyssey, …

“Hiçbir anlamı yok ki, diye düşündü. Onlar yok etmek istiyor, biz de, hepimiz bir şeyi yok etmek istiyoruz, ama bu şekilde hiç kimseyi kurtarmıyoruz. Regis yerleşilmemiş bir yer, insanın burada hiçbir işi yok. O halde bu kemikleşmiş inat niye?” 1921’de Krakow’da doğan Stanislaw Lem, tıp öğrenimini sürdürürken 2. Dünya Savaşı patlak vermiştir. Bunun sonucunda eğitimi yarıda kalan Lem, savaş yıllarını …

Kuşkusuz Rus bilimkurgu sineması, Sovyetler döneminde en ihtişamlı günlerini yaşadı. Elbette bu gelişiminin ardındaki en büyük etken, ABD ile girişilen rekabetti. Tahmin edilebileceği gibi, bu rekabet sinema alanında da kendini gösterdi. Bir zamanların iki kutuplu dünyası, bilimkurgu sinemasında da iki kutuplu bir anlatım ortaya çıkardı. Zaten Sovyet bilimkurgu sinemasına kendi karakteristiğini veren de bu karşıtlıktı. Çoğu zaman “klişeyle yaratıcılığın harmanlanması” olarak tanımlanan Sovyet …