Etiket Arşivleri: Bilim

Doğayı, toplumu ve insanı açıklayan ortak bir bilgi çerçevesi var mıdır? Fizik, kimya, biyoloji, sosyoloji, ekonomi, psikoloji gibi bilim dallarını birleştirebilen bir bilgi modeline ulaşabilir miyiz? Çok geniş bir alanda uygulayabileceğimiz, az sayıda kelime ile ifade edilebilen böylesi bir bilgi modeline sahip olsaydık dünyayı anlamamız çok daha kolay olurdu. Böylesi bir bilgiye sahip olsaydık evrenin sırlarını çözmeye bir adım daha …

Isaac Asimov’un bilimkurgularında din, dramanın yaratılması, karakterlerin tanımlanması ve hikâyenin ilerlemesine yardımcı olan araçlardan biriydi. Isaac Asimov (1920-1992) neredeyse üç kuşaktır bilimkurgu türüne hükmediyor. “Robotik” kelimesini icat eden de odur. Ünlü robotik yasaları o kadar akıllıca tasarlanmıştı ki bugün bile yapay zekâ (AI) ile uğraşanlar tarafından tartışılıyor. Rus Yahudisi olarak doğan Asimov, Amerikan bilimkurgusunun en önemli yazarlarından biri, aynı zamanda …

Ashlee Vance’ın kaleme aldığı  “Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future” kitabına göre, Elon Musk küçüklüğünden itibaren insanlığın kaderi için “kişisel bir sorumluluk” duygusuna sahipti. Kitap sevgisi ve onlardan aldığı dersler, yenilenebilir enerjiden tutun da uzay teknolojisine kadar Musk’a ilham veren en önemli unsurdu. Musk’ın okunmasını önerdiği bu kitaplardan biri de ünlü bilim insanı ve bilimkurgu …

İnsanlar felsefeyi formel mantıktan ibaret sanıyor. Salt biçimsel zannediyor. P ise Q’lar. Öncüller, çıkarımlar vs. Ve böyle sandıkları için parlak bir zekâya sahip olmanın, –ki zekâ derken akıldan değil, IQ diye tabir edilen ve ölçülebilen bir kapasiteden bahsediyoruz- tek başına yeterli olduğunu düşünüyor. Oysa felsefenin IQ ile pek az ilgisi var. Elbette bir miktar zekâ gerekli ama çok yüksek IQ’lu …

Bilimkurgu filmleri her ne kadar keyifli olsa ve izleyicilerin ufkunu genişletse de, bilim yönünden güvenilmez oldukları söylenebilir. Nihayetinde kimse bilimkurguya bilimi tüm gerçekliğiyle tatbik etmek gibi katı bir sorumluluk yüklemiyor. Ancak bazı hatalar fazlasıyla göze batmıyor da değil. Mesela uzay savaşlarının olduğu sahnelerdeki ses efektleri gibi. Uzayda, ses minimal ölçüde yayılabilse de, örneğin yoğun toz bulutlarının olduğu bölümlerde, aslında o …

Bilinç nedir, yalnızca insan beynine mahsus bir şey midir, böyle bir şey sahiden var mıdır? Hiç şüphesiz felsefe ve bilimi en çok meşgul eden sorulardan biri bilinçtir. Bazı filozoflar, örneğin Philip Goff, David Chalmers, bu problem hakkında radikal bir yaklaşıma sahip. Bu yaklaşıma göre bilinç her şeyde mevcut. Bu teori panpsişizm diye biliniyor. Türkçe meali ile “tüm ruhçuluk”. Bu teoriye …

Geleceğimize ışık tutan fütüristler dizisinin bu son yazısında 1948 doğumlu ABD’li bilgisayar mühendisi, yazar ve gelecekbilimci olan Ray Kurzweil’in görüşlerini ele alacağız. Kurzweil, yazarlığının yanı sıra el yazısı okuma ve ses tanıma alanlarında buluşları olan bir mucit. Halen Google’da başmühendis olarak görev yapıyor. Ray Kurzweil’in gelecek hakkındaki öngörülerini içeren kitapları teknolojinin ne yöne evrileceğiyle ilgilenenler tarafından dikkatle takip ediliyor. Yazarın …

Dünyada iki süper güç vardı bir zamanlar ve bu ikisi birbirini bitirmeye kafayı takmış durumdaydı. Ötekini korkutmak ve gerekirse hızla yeryüzünden silmek için durmadan yeni silahlar çıkarıyorlardı. Nagazaki ve Hiroşima’da patlayan atom bombaları bu yeni silahlara kıyasla çata pat düzeyinde kalıyordu. İnsanlar bir gün bu nükleer bombalardan birinin her şeyi sona erdireceğini düşünüyor ve korkuyordu. Bu korku bilimkurguya epey yansıdı. …

Douglas Trumbull, sinemanın teknolojiyle buluştuğu alana elli yıldan daha fazla emek vermiş efsanevi bir yönetmen. İsmi tanıdık gelmemiş olabilir. Ama görsel efektlerine imzasını attığı filmleri gördüğünüzde ona saygı duymaya başlayacağınızdan emin olabilirsiniz. Sayalım: 2001: A Space Odyssey (1968), The Andromeda Strain (1971), Close Encounters of the Third Kind (1977), Star Trek: The Motion Picture (1979), Blade Runner (1982) ve The …

Son yıllarda yapay zekâ bilimkurgu filmlerinin yanı sıra gerçek dünyada da çokça karşımıza çıkmaya başladı. Navigasyon uygulamaları, dilden dile çeviri, sesli arama günlük hayatımızın bir parçası haline geldi. Mobil robotlara, kendisini süren otomobillere, kanser teşhisi koyan yazılımlara dair haberlere medyada neredeyse her gün rastlar olduk. Yapay zekâ 2010’lu yıllarda popüler olan derin öğrenme yöntemleri sayesinde rüşdünü kısmen ispatlamış olsa da …