Etiket Arşivleri: Bilim

Tıpkı doğada olduğu gibi, teknolojide de hiçbir ürün son haliyle, birdenbire var olmaz; evrimleşir! Çoğu zaman kullandığımız karmakarışık teknolojik aletlerin özünde yalnızca elektronların kablolar içinde bir noktadan diğerine akışı sayesinde çalıştığını idrak etmek insana zor gelir. Çünkü çoğumuz, teknolojik araştırmaların son ürününü kullanırız. Onların geçmişi, üretim basamakları, “evrimi” bizi pek alakadar etmez. Son kullanıcı için önemli olan, o cihazın tanıtıldığı …

Görebildiğimiz ve hissedebildiğimiz kadarıyla dört boyut olsa da, bilim insanları daha fazla boyutun var olması gerektiğini söylüyor. Peki, diyelim ki varlar. Bu bilgi gerçek hayatta ne işimize yarayacak? Bu olası boyutların pratik anlamda bir faydasını görebilir miyiz? Yaklaşık yüz yıl önce Edwin Hubble galaksilerden dört bir yana dağılan kırmızıya kayan ışık dalgaları gördüğünde, uzayın genişliyor olabileceği düşüncesi doğdu. Bazı Öklit …

Şüphesiz Soğuk Savaş oldukça büyük değişimler getirdi. Kutuplara ayrılan dünya pek çok çekişmeye, çatışmaya sahne oldu. Özellikle postmodernizmin ortaya çıkışı edebiyat ve diğer sanat dallarını da savaşa kattı ve sürece uygun olarak yeniden biçimlendirdi. İkinci Dünya Savaşı sona erdiğinde ve Soğuk Savaş resmi olarak başladığında, bu tesirin ilk dalgası doğal olarak Avrupa’da görüldü. Bunun en önemli kanıtı da aynı zamanda …

Ay’da mobilize manyetik yollar, yabancı dünyalarda yüzebilecek robotlar, uzayda ekilebilir toprak oluşturan mantarlar, prefabrik uzay evleri, güneş enerjisini elektriğe dönüştüren süper optikler… Kulağa tüm bunlar bilimkurgu eserlerinden fırlamış gibi geliyor olabilir, ancak gerçekliğe bilimkurgudan çok daha yakınlar. Söz konusu projelerin tasarımcıları çeşitli teknoloji şirketlerinde, eğitim kurumlarında ve NASA‘da çalışan isimler ve amaçları Ay, Mars ve ötesine yapılacak seferleri kolaylaştırmak. NASA, …

“Özünde, özel medya kuruluşları bir ürünü (okurlar ve izleyiciler) başka firmalara (reklam veren kuruluşlara) satan büyük şirketlerdir.” Noam Chomsky, Rızanın İmalatı, Syf. 367. 2018 yılında vizyona giren Marvel filmi Avengers: Infinity War, ilginç bir tartışmanın başlamasına yol açtı. Filmin konusu bilindiği üzere on yıllık inşa sonunda Infinity Saga denilen sürecin sonunu anlatıyordu. İktisat 101 dersinde kısıtlı kaynakların sınırsız ihtiyaçları karşılaması …

Yıldızlararası (Interstellar)‘nın kahramanları, filmin yüz altmış dokuz dakikalık süresinin önemli bir bölümünü teorik fizik üzerine mini dersler vererek harcıyor ve solucan deliğinin kozmik bir kestirme yol olabileceğine dair ezoterik kozmolojik kavramları tanımlıyorlar. Dahası, zaman genişlemesi olarak bilinen görelilik özelliğinin, bir kara deliğin ve onun muazzam kütle çekiminin varlığında zamanın nasıl daha yavaş akmasına yol açtığını açıklıyorlar. Böylece fiziğin gizemlerine yönelik …

Yapay zekânın hızla yaklaştığı göz önüne alındığında, bu teknolojiye sahip bir geleceğin nasıl görünebileceğini belirlememiz oldukça önemli. Hatta Stephen Hawking ve Nick Bostrom gibi bazı tanınmış şahsiyetler, yayımlanan bir açık mektupla gelecekteki süper zeki makinelerin insan kontrolü altında kalmasını sağlamak için ihtiyati tedbirlerin araştırılmasını savunmuştu. Popüler kültürde tasarlandığı şekliyle özerk ve uzman sistemlere sahip bir yapay zekâ henüz mevcut değil. …

“Kimi insanlar yapay zekânın bir gün ayaklanıp insanları ezeceğinden kaygılanıyor. Bence insanın insanı ezmesi için eşi görülmemiş bir araç olarak kullanılma riski daha gerçekçi.” 50 Soruda Yapay Zeka – Cem Say Amerikan patent dairesi başkanı Charles Duell, 1899 yılında, “Artık yeni hiçbir şey yok. İcat edilebilecek her şey icat edildi,” diyerek tarihe geçmiştir. Bugün bakıldığında saçma görünen bu açıklama aslında …

“Samanyolu” dendiğinde, aklınıza gökyüzünü boydan boya geçen süt rengi bir kuşak mı geliyor? Yoksa helezon şeklinde bir gökada mı? Aslına bakarsanız Samanyolu her ikisi… Karanlık gecelerde gökyüzüne baktığımızda göğü bir uçtan bir uca kat eden bulutun Samanyolu adındaki gökada olduğunu biliyoruz. Uzaydaki dev sarmal kollarına bakarken onun içinde bulunduğumuzu ve deryada yaşayıp deryayı bilmeyen balıklar misali, güneşimizi ve onun benzeri …

1995’te yıldızına aşırı yakın yörüngede dolanan bir gaz devinin keşfinden sonra gökyüzü garip ve egzotik ötegezegenlerle dolmuş durumda. (Ötegezegen: Diğer yıldızların yörüngesinde dönen gezegenler.) Üstelik hepsi de birbirinden tuhaf. Sıcak Jüpiterler mi ararsınız, minik-Neptünler mi, yoksa “Süper-Dünya’’lar mı? Hepsi  de mevcut! Ya göğünde iki veya üç güneş doğup batanlara ne dersiniz? Peki, tüm yüzeyi lavlarla kaplanmış olan kayalık gezegenler ya …