Etiket Arşivleri: Entropi

Evrenin büyük patlama sonucu oluştuğu düşüncesinden neredeyse herkes haberdardır. Eğer bu düşünceyi doğru kabul ediyorsak, evrendeki her şeyin kökeni bir patlamaya dayanıyor diyebiliriz. Patlamanın izleri televizyonlarda bile görülür durumda. Evren de bu patlamayı sürekli olarak taklit etme eğiliminde gibi; bütün gezegenler akıl almaz bir kaos bulutunun giderek kendi içine göçüp bir küreye dönüşmesi ile oluşuyor, gezegenlerin ilkel hâlleri paramparça olmuş …

Fiziğin tuhaf görüşlerinden biri de entropi kavramıdır. Kısaca entropi, evrendeki düzensizliğin bir ölçüsü olarak düşünülebilir. Aslında çok basit bir temele dayanan bu düşünce, ilkin Ludwig Boltzmann adlı bilim insanının aklına gelmiş ve tüm devrimci düşünceler gibi, bu fikir de birçok tartışma yaratmış, zamanın bilim çevresi tarafından kabul edilmemiştir. Dahası Boltzmann, atom kuramının en büyük savunucusuydu. Yaşadığı çağda atom düşüncesi kanıtlanmamış …

Bilim insanları; doğruluğu gözlem veya deney sonuçlarıyla yoklanabilir kuram ve hipotezlerle, evreni anlamaya çalışır. Bu uğraşları sonucunda birbirlerine bıraktıkları miras, günümüzü de aşarak geleceğe doğru bir çığ gibi büyümekte ve hala, tek bir birleşik kuramın peşinden gitme serüveni büyük bir istekle devam etmektedir. Bu merak, evereni anlama merakı, bilimin belki de panzehri olmayan zehridir. İşte bu zehir çalışma, uygun çevre …

Her çağ, evrenin nasıl oluştuğuna veya yapılandığına ilişkin kendi öykülerini ya da metaforlarını geliştirir. Eski bir Hint yaratılış efsanesine göre evren, Tanrılar Purusa adlı tarih öncesi devi parçaladıkları zaman yaratılmıştır; devin başı gökyüzü, ayakları yeryüzü, nefesi de rüzgâr olmuştur. Aristoteles‘e göre evren eş merkezli elli beş kristal küreden oluşmaktaydı; en dıştaki küre gökyüzünü temsil ediyor, gezegenleri, Dünya’yı ve onun ögelerini, …

Evrende termodinamiği aramaya gerek yok, çünkü her yerdedir ve termodinamik yasalar, bize günlük yaşantımızda kim olduğumuzu söylerken, evreni de anlamamızı sağlar. Bu olgunun güçlendirilmesinde entropinin katkısı yadsınamaz ve entropinin bizlerde uyandırdığı izlenimi, elbette, yine termodinamik yasalarla elde ederiz. Evren ve termodinamik arasındaki ilişkiyi anlamlandırabilmek için termodinamik hakkında temel seviyede bilgi verilmesi gerekiyordu ve serinin önceki bölüm yazısında da okumuş olmalısınız. …

Termodinamik, hayatın devamı için temel olan enerji konusunu ele alan heyecan verici ve çekici bir konudur. Bütün dünyada uzun süredir mühendislik öğreniminin temel bir parçası olmuştur. Termodinamik, mikroskobik organizmalardan bilinen ev gereçlerine, ulaşım araçlarına, güç üretim sistemlerine ve hatta bilimkurguya kadar evreni anlamlandıran her şeyin geniş bir uygulama alanına sahiptir. Bu makale serisinin ilk bölümünde, termodinamikte temel düzeyde bir anlayışı …

Son soru, ilk kez 21 Mayıs 2061’de, insanlık ışığa henüz yeni adım attığında soruldu. Sorulma nedeni beş dolarlık bir bahisti. Şöyle oldu: Alexander Adell ve Bertram Lupov, Multivac‘ın iki sadık teknisyeniydi. Dev bilgisayarın soğuk, tıkırdayan, ışıkları yanıp sönen yüzünün arkasında ne olduğunu bir insan ne kadar bilebilirse, onlar da o kadarını biliyordu. Hiç olmazsa artık tek bir insanın bütününü asla …