Etiket Arşivleri: Güneş

2017 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Kazuo Ishiguro’nun sekizinci romanı Klara ile Güneş, yazarın önceki eserlerinde derinlemesine ele aldığı, özellikle de Beni Asla Bırakma ve Gömülü Dev’den tanıdık gelen farkındalıklara odaklanıyor. İnsan doğasının kırılganlığı, iniş-çıkışlar, duygusal dalgalanmalar, hayatın bir şekilde sona ereceğine dair varoluşsal iklim bunların bir kısmını oluşturuyor. Ishiguro’ya Nobel ödülü takdim edilirken komite onun için, “dünyayla bağların aldatıcılığının altındaki …

Güneş Sistemi tıpkı evrenin geri kalanı gibi karanlıktadır. Mesela çok uzaklarda Neptün büyüklüğünde (Plüton’u saymazsak) dokuzuncu bir gezegen daha bulunuyor olabilir. Bu başka bir yazının konusu olsa da, böyle bir gezegenin varlığı araştırmacıların kafasını hep kurcalıyor. Güneş Sistemi’nde varlığından kesin olarak emin olduğumuz ama gidip göremediğimiz şeyler de var, mesela yer altı okyanusları. Ama Dünya okyanuslarının bile büyük bir kısmı …

Tam 4,5 milyar yıldır Güneş’in etrafında dönen ihtiyar dünyamızın bir yoldaşı var: Ay. Üstelik uydumuz, büyüklüğü ve kütlesiyle de diğer gezegenlerin aylarından ayrılıyor: O adeta bir dev. Tarih boyunca delilikle, hayvan davranışlarıyla (Ay’a uluma), çiftçilikle (hasat ayları) ve kadınlıkla ilişkilendirilmiştir (aybaşı döngüleri). O sadece etrafımızda dönüp duran bir yancı değil; yeryüzünde yaşamın adeta bir bekçisi gibi. Bilim insanları, onu yok …

İsmi edebiyat sahnesine görece yeni çıkmış olmasına rağmen, bilimkurgunun kökenleri çok eskilere gider. Peki ne kadar eskiye? Samsatlı Lukianos ilk bilimkurguculardan kabul edilir, ama onun kalemindeki hicivsel olgunluk kendisinden önce de aynı damarda eserler üreten birilerinin olabileceğine işaret ediyor. Bilimkurgunun dünya tarihine nasıl çıktığını öğrenmek zor, ancak hiç olmazsa kategorizasyon konusunda kendimize bir kolaylık tanıyabiliriz. Bazılarına göre 1926’dan önce yazılmış …

“Samanyolu” dendiğinde, aklınıza gökyüzünü boydan boya geçen süt rengi bir kuşak mı geliyor? Yoksa helezon şeklinde bir gökada mı? Aslına bakarsanız Samanyolu her ikisi… Karanlık gecelerde gökyüzüne baktığımızda göğü bir uçtan bir uca kat eden bulutun Samanyolu adındaki gökada olduğunu biliyoruz. Uzaydaki dev sarmal kollarına bakarken onun içinde bulunduğumuzu ve deryada yaşayıp deryayı bilmeyen balıklar misali, güneşimizi ve onun benzeri …

İlk memeliler bundan yaklaşık 200 milyon yıl önce evrimleşmeye başladı, yani bundan 2 milyar yıl önce Dünya’da insana benzeyen hiçbir şey yoktu. Peki ya 2 milyar yıl sonra? Bir yıl sonrasını bile tahmin etmek bu kadar zorken, 2 milyar yıl sonrası için kesin bir şey söylemek? Belki de zaman mesafesi ne kadar uzunsa, tahminde bulunmak o kadar kolaylaşıyor… Gelgelelim, bundan …

Dünyanın en büyük füzyon reaktörü olan ITER ile yakın gelecek değişebilir. Yenilenen ITER’in vakum tankı 840 metreküp plazma içerecek. Bu, bugüne kadar var olan tüm tokamak füzyon cihazlarından daha fazla plazma anlamına geliyor. Her şey planlandığı gibi giderse, ITER ilk plazmasını Aralık 2025’te üretecek ve ardından nükleer füzyon ateşlenecek. Daha sonra buhar türbinleri aracılığıyla yaklaşık 200.000 haneye elektrik üretmek için …

Kırmızı süper dev “VY Canis Majoris“, Samanyolu’ndaki en büyük yıldızlardan biridir ve Güneş’ten yaklaşık 3 milyar kat daha büyüktür. Eğer Güneş’in yerinde BY Canis Majoris olsaydı Merkür’ü, Venüs’ü, Dünya’yı, Mars’ı, Jüpiter’i ve hatta Satürn’ü bile yutardı. *** Evrendeki en eski ve dolayısıyla ilk kimyasal bileşik Helyum Hidrit İyonu (HeH+)‘dur. Oluşmasından kısa bir süre sonra, evren neredeyse tamamen hidrojen ve helyumdan …

Astronotlara genellikle kendi ülkelerinde uzaydan oy verme imkanı tanınır. Teksas eyaleti, 1997’de astronotların oy kullanma katılımını düzenleyen bir yasa bile çıkardı. Örneğin Shane Kimbrough, şifrelenmiş bir e-posta yoluyla 2016’daki ABD başkanlık seçimlerinde oy kullanmıştı. *** Güneş’in yerini aynı kütlede bir kara delik alacak olsaydı, Dünya için astronomik olarak hiçbir şey değişmezdi. Kara delik yörüngesinde kalacak ve bir yıl hâlâ 365 …

Teleskoplar ile ilgili fazla bilgisi olmayanlar, bütün teleskopların birbirine benzediği yanılgısına düşebilir. Bu teleskop Avrupa’nın en güçlüsü, üç aynalı ve 55.6 m etkili odak uzaklığına sahip yeni bir Gregor teleskop tipi. İsminin Gregor olmasındaki sebep ise 1670 yılında James Gregory tarafından tasarlanması. Gregor teleskobu, Güneş’in jilet keskinliğinde görüntülerini almasıyla ünlü. Dolayısıyla Avrupa güneş teleskobu Gregor ile kendi yıldızımızı artık hayal …