Etiket Arşivleri: Işık

Isaac Asimov bir kitabında, “Tüm zamanların en büyük bilim insanı kimdir?” sorusuna tereddütsüz olarak “Isaac Newton” yanıtını vermişti. Geçenlerde yapılan “bütün zamanların en büyük bilim insanı kimdir?” soruşturmasında ise Einstein’dan sonra ikinci sırada yer alıyordu. Peki, 1642 yılında doğup 1726 yılında ölmüş olan bu büyük bilim dehasının hâlâ bu kadar ön sıralarda yer almasının nedeni neydi? Newton, her biri kendi …

Çocukken Supermen’in mermiden hızlı gittiğini öğrenmek bizi büyülemeye yeterdi. Bir tabancadan çıkan merminin peşinde, savrulan pelerini ve tek yumruğu belinde bir Supermen görüntüsü zihnimizde yer etmişti. Supermen’in hızı merminin hızının yarısı ise, o zaman merminin Supermen’den uzaklaşma hızı da yere göre olan hızının yarısı olacaktı. Mermiden iki kat hızlı gidiyorsa, mermiye yetişip sonra da onu geçebilirdi. Başka bir deyişle, Supermen’in uçuş …

Jüpiter’in uydularından biri, tıpkı fosforlu bir oyuncak gibi karanlıkta parlıyor olabilir. İlk bakışta bu pek de heyecan verici bir bulgu gibi görünmüyor. Malum, Dünya’nın da uydusu karanlıkta parlıyor, Güneş’ten aldığı ışığı yansıtıyor. Jüpiter ise oldukça uzakta ama yine de güneş ışığı oraya kadar da ulaşıyor, gezegeni ve uydularını aydınlatıyor. Bu uyduların arasında Europa da var. Fakat Europa öbürlerinden farklı. Son …

İngilizcede “sprite” olarak geçen Periler, nadir rastlanan bir doğa olayı, öyle ki ilk kez 1989 yılında fotoğraflanabildiler ve o tarihe kadar varlıkları da bir muammaydı. Fırtına bulutlarının üst katmanlarında şimşek ve yıldırım benzeri elektrik boşalmaları gerçekleşince, nötr azot moleküllerden geçen elektrik akımı 3-10 milisaniye süren kırmızı turuncu renk tonlarında büyüleyici bir parlaklık ortaya çıkarır. Kızıl Cinler’i bu kadar özel kılan …

Ortalama bir tahminle, sadece Gözlenebilir Evren içerisinde 225 milyar büyük galaksi, 7 trilyon cüce galaksi ve 30 milyar kere trilyon adet yıldız olduğu düşünülüyor. Sadece bizim yıldızımız bile gezegenimizi gün boyu göz kamaştıracak düzeyde parlak yapabilirken; nasıl oluyor da Evren bu kadar karanlık? Daha önemlisi ise şu: Evren, neden bize simsiyah gözüküyor? Evren’in bir rengi var mı? Bu sorular, gerçekten …

Buraya kadar, kuantum bulguları öncesi fiziğin genel karakteristiğine ve bu fizik anlayışının getirdiği felsefî dünya görüşüne genel bir atıfta bulunduk. Özetlemek gerekirse: Herhangi bir sistemin çözümlenmesi, onun başlangıç şartlarının belirlenip daha sonra da bu başlangıç şartlarının sistemin matematiksel modelinde girdi olarak alınıp modelin matematiğini çözmekle mümkündü. Gerisi sadece bir hesap meselesiydi. (Peki, gerçekten öyle miydi? Bazı şeyleri temelden yanlış alıyor …

Uzaktaki nesneleri yakınlaştırmak, küçük cisimleri büyütmek, fotoğraf ve film çekmek için şekillendirilmiş cam parçaları olan mercekleri kullanıyoruz. Fotoğraf makinelerinden teleskoplara, gözlüklerden mikroskoplara, güdümlü füzelerden tıbbi görüntüleme cihazlarına kadar binlerce optik araçta kullanılan merceklerle ilgili rahatsız edici bir gerçek var: Mükemmel değiller! Meksikalı araştırmacı Rafael Gonzeles, Newton’un bile çözemediği merceklerdeki küresel kusurla ilgili algoritmayı çözerek fizikte hiçbir şeyin imkansız olmadığını bir …

Dün bilim dünyası adına heyecanlı bir gündü. Çünkü tarihte ilk defa bir kara deliğin fotoğrafı çekildi. ABD Ulusal Bilim Vakfı, Event Horizon Teleskobu’ndan (EHT) elde edilen çığır açıcı sonucu eş zamanlı basın toplantısıyla açıkladı. Böylelikle öteden beri varlığı öngörülen ve dolaylı olarak gözlemlenebilen bu ihtişamlı doğa harikalarına dair somut bir görüntüye de kavuşmuş olduk. Uzun uğraşlar ve hummalı bir çalışmanın …

Kara delikler belki de evrenimizin en korkunç ama en büyüleyici gök cisimleri. Sonsuz karanlık bir tünele benzeyen bu cisimlere yaklaşan hiçbir şey –ışık da dahil olmak üzere- güçlü kütle çekimi dolayısıyla kara delik tarafından yutulmaktan kurtulamaz. Ufuk çizgisini aşan bir daha geri dönemez. Bu nedenle, kara delikler ve onların etrafını çevreleyen boş ve karanlık uzay gözle görünmez. Bilim insanları kara …

Uyandı. Annesine seslenip uyandığını, uyandırmasına gerek olmadığını söyledi. Artık tıpkı büyükler gibi daha az uyumaya başlamıştı. Sevindi. Ellerini, yüzünü ve kulaklarını yıkadı. Kahvaltıdan sonra Muta’yla biraz sohbet etmek istiyordu. O yüzden okul kutusunu hemen toplamaya karar verdi. Ama ses kaydedici her zamanki yerinde yoktu. Dün gece uykuya dalarken dinleyip dinlemediğini düşündü. Güçlü şekilde damağını şaklattı. Evet, yatağının yanındaydı. Anlaşılan Muta …