Etiket Arşivleri: Joanna Russ

Bilimkurgu, geleceği hayal ederken aslında bugünü ve geçmişi yeniden değerlendirmemize olanak tanır. Feminist bilimkurgu ise bu türün en radikal damarlarından biridir; toplumsal cinsiyetin, kimliğin ve bedenin nasıl şekillendiğine dair sorular sorar, geleneksel normları altüst eder ve daha özgür bir gelecek düşler. Bu yazı, feminist bilimkurgu yazarlarının ütopyalar, distopyalar ve siborg karakterler aracılığıyla toplumsal cinsiyeti nasıl dönüştürdüğünü ele alıyor. Donna Haraway, …

Kadınların tarihin hangi aşamasında bilimkurgunun “erkek egemen” dünyasına dâhil oldukları tartışmalarında geleneksel bir görüş hâkimdir. Bu görüş, bilimkurgunun 1960’lar ve 70’lere, yani feminizmin sahneye çıkışına kadar neredeyse yalnızca erkekler tarafından yazıldığını savunur. Ancak Georgia Teknoloji Enstitüsü’nün Edebiyat, Medya ve İletişim Okulu’nda bilimkurgu dersleri veren Profesör Lisa Yaszek eski dergileri karıştırdığında çok farklı bir hikâye keşfeder. Önce Yaszek’in kim olduğuna bir …

Mary Shelley’den Margaret Atwood’a, feminist bilimkurgu yazarları yaşamanın farklı biçimlerini hayal ederek, bizi “işleri başka türlü yapabilir miyiz” diye sormaya teşvik ettiler. Margaret Atwood’un eskimeyen distopik romanı Damızlık Kızın Öyküsü TV dizisi olarak da karşımıza çıktı. 1985 yılında yayımlanan roman, üreme haklarıyla ilgilenmesi, teokratik bir yönetimin ABD’de aniden güç kazanması, pandomimleştirilmiş İslami Fanatikleri konu etmesi ile güncellik ve zamanlama açısından …

Joanna Russ, eril kahramanlık ve tahakküm mitlerine feminist alternatifler geliştirmek için bilimkurguyu başarılı şekilde kullanan bir yazardı. Hem kurgusunda, hem de eleştirel yazımında güçlü bir feminist görüşü savundu. İki öğretmenin; Evarett I. Russ ve Bertha Zinner Russ’un kızı olarak New York, Bronx’ta doğup büyüdü. 1957’de Cornell Üniversitesi’nden İngiliz Edebiyatı; üç yıl sonra da Yale Drama Okulu’ndan Oyun Yazarlığı ve Dramatik …

Gelecekte her şey mümkün olabilir. Günün birinde jetpack ya da uçan arabaları kullanabiliriz. Bunun yanı sıra, vücutlarımızı da yeni baştan şekillendirebiliriz. Bilimkurgu eserlerinde cinsiyet değişimi ile ilgili konular bulmak oldukça olası. Ama bu tip hikayeler transeksüel insanların yaşadıklarını ne kadar yansıtıyor? Transeksüel olmayan insanlar için bu tip konuları anlamaları açısından yardımcı oluyor mu? Ya da başka bir şeyler mi oluyor? …

Kadının bakış açısı türün başlangıcından bu yana bilimkurguyu şekillendirmiştir. Teknolojinin insanın kontrolü dışında dallanıp budaklanmasına eğilen Mary Shelley’nin Frankenstein’ı için ilk gerçek bilimkurgu romanı olduğu söylenebilir. Kadınlar sonraki yüzyılda da disipline katkılarını sürdürdü. Bu yazıda en çok okumanız gerektiğini düşündüğümüz kadın bilimkurgu yazarlarını bir araya getirdik. Bakış açısı ve eğildikleri konular açısından yazarlar oldukça geniş bir çeşitliliktedir. Bazıları gerçekliğe daha fazla …

Temsiliyet ve kapsayıcılık her yerde her açıdan önemlidir. Kitap sayfaları da buna dahil. Bu sekiz sıra dışı yazar, bilimkurgu ve fantastik romanlarıyla farklı karakterlere hayat vermeyi başardı. Hepsi de türe farklı bir pencereden bakmanızı sağlayan olağanüstü kitaplarıyla size keyifli saatler vaat ediyor. Samuel R. Delany Arkadaşları arasında “Chip” diye bilinen Samuel R. Delany, 1960’lı yıllardan bu yana anı ve eleştirinin …

Joanna Russ, 1937 yılında New York’un Bronx semtinde doğan ünlü akademisyen, bilimkurgu yazarı ve feminist düşünürdür. Annesi ve babası öğretmen olan Joanna, erken yaşlarda öykü, şiir ve çizgi roman yazmaya başlar. İlerleyen yıllarda, Rus asıllı Amerikalı ünlü yazar, Vladimir Nabokov’un sınıf arkadaşı olarak Cornell Üniversitesi’nden mezun olur. Yale Üniversitesi’nden Master derecesiyle mezun olur ve yıllarca öğretim üyeliği yaptıktan sonra Washington …

Bilimkurgu, diğer edebi türlere nazaran cinselliği anormalliklerle harmanlamaya daha müsaittir. Robet Bloc, Ray Bradbury ve Theodore Sturgeon, yazdıkları kimi hikayelerinde cinsellik ile şiddet, kan, tiksinti ve ıstırabı iç içe geçirmiştir. Alıştığımız cinselliği zihin ve vücut birlikte uyum içinde kontrol ederken, bilimkurguda zihin ve vücut birlikteliği “tuhaf”olarak görülmüş ve zihnin tüm organizmaya hakim olması tercih edilmiştir. Diğer yandan bilimkurgu, oldukça farklı cinsel beklentileri olan ütopik …

Bilimkurgu klişelerinin birçok fonksiyonu vardır. Bunlardan en başta geleni, öykünün gerçek bilimkurgu olarak tanınmasını kolaylaştırmaktır. Okuyucu uzay-zaman bükülmesi gibi bir ifadeyle karşılaştığı anda okuduğu şeyin bilimkurgu türünde olduğunu anlar. Ancak, klişelerin var olmasının pek soylu olmayan nedenleri de vardır. Mesela tembellik ya da konu bulma sıkıntıları. Bilimkurguda (aşk romanları, polisiye ya da westernlerde olduğu gibi) birtakım temalar ve klişeler sürekli dolaşımdadırlar. …