Etiket Arşivleri: Sovyetler Birliği

Bilimkurgu, yalnızca uzay gemileri, robotlar ve zaman yolculuğundan ibaret değildir. Derinlemesine bakıldığında, her zaman toplumsal hayal gücümüzün bir yansıması olmuş, içinde yaşadığımız sistemleri eleştiren ve geleceğe dair alternatifler sunan bir edebi tür olarak varlığını sürdürmüştür. Peki, bu noktada Marksizm nerede devreye giriyor? Istvan Csicsery-Ronay Jr.’ın Marksist Kuram ve Bilimkurgu başlıklı makalesi, tam da bu soruya yanıt arıyor. 20. yüzyılın sonlarından …

“İvan İvanoviç var mıydı, yok muydu?” Nazım Hikmet’in 1954’te, Sovyetler henüz uzay macerasına başlamadan önce yazdığı ve Sovyet bürokrasisini eleştirdiği tiyatro oyununun adı herhâlde bu konu için uygun bir giriş olur. İvan İvanoviç, Rusya’da kimliği belirsiz kişiler için kullanılan bir takma addır (ABD’deki John Doe gibi). Bilindiği üzere Sovyetler, uzaya insanlı uçuştan önce hayvanlar ve cansız mankenlerle denemeler yapmıştı. İvan …

Andromeda Nebulası (Aynı zamanda Andromeda: Bir Uzay Çağı Masalı olarak da bilinir), Sovyet paleontolog ve bilimkurgu yazarı Ivan Yefremov tarafından yazılmış kapsamlı ve ütopik bir destan. İlk olarak 1955’te dergi formunda ve daha sonra 1957’de ciltli şekilde yayımlandı. Roman, Sovyet literatüründe ilk modern spekülatif kurgu eser olarak kabul edildi. Hikayenin merkez noktası olarak seçilen atomik buharlı trenler ve otomatik biçerdöverler …

20. yüzyılın en büyük bilimkurgu yazarlarından Isaac Asimov, günümüzdeki adıyla “zincirleme göç” hareketinin bir parçası olarak ailesi ile birlikte Amerika’ya yerleşti. 1920’de Sovyetler Birliği’nde doğan yazar, Dolu Dolu Yaşadım (It’s Been A Good Life) adlı otobiyografisinde ailesinin nasıl Amerika’ya göç etmeye karar verdiğini şu sözlerle belirtmişti: “1922’de kız kardeşim Marcia doğduktan sonra babam Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etmeye karar verdi. Annemin …

Gulag, tek bir kelime, büyük bir trajedi. Kulakta garip bir yankı bırakan bu kelime Çalışma Kampları Genel Müdürlüğü anlamına gelen Rusça bir cümlenin kısaltılmış halidir. Gulaglar Lenin zamanında kurulmaya başlamış, zirve noktasını Stalin döneminde bulmuştu. Şura topraklarının her yanından getirilen politik mahkumlar bu kamplarda çalıştırılırdı. Bu kamplara temel olarak iki çeşit insan getirilirdi. Ya politik mahkumlar ya da hakiki suçlular. …

Yaratıcılığını Joshua Long ve Maciej Musial’in üstlendiği 1983, Netflix’in yerel orijinal yapımlarından biri. Dizi hiç şüphesiz birinci bölümün hemen başında sergilediği işkence sahnesi ile adından ve dahası konusundan sıklıkla bahsettireceği mesajını vererek başlıyor. Varşova’da, 1983 tarihinde yaşanan bir patlama ile başlayan olaylar dizisi Polonya’yı yepyeni bir güç yapıyor. Dizi, kent merkezinde yaşanan intihar saldırısının ardından gizli anlaşmalara dayandığı söylenen bir tehlikenin …

Aslında her şey kısa sürecekti, ciddiye alınacak bir şey yoktu. Moskova’ya dönecekti. Biraz zaman geçirmesi gerekiyordu. Yemeğini sipariş etmişti. Küçük atıştırmaların ardından bifteğini yiyecek, sonra hesabını ödeyip çıkacaktı. Tatlı sipariş etmemişti. Beklenmedik bir sempati! Aşçı, mühendis Aleksei Varakin’e (Leonid Filatov) onun suretinde bir pasta hazırlayıp göndermişti. Varakin istemese de pasta önünde, dilimlendi. Kendi yüzünün bir parçası hazırdı. Afiyetle yiyebilirdi. Hesabı …

Rus yazar Yevgeni Zamyatin (1884-1937), hem oldukça saygın hem de son derece etkili, totaliterlik üzerine yazılmış mizahi bir bilimkurgu romanı olan Biz’in (1920) yaratıcısıdır. Çok fazla bilinmese de erken Sovyet Rusya edebiyatı okuyan öğrenciler için elmas değerinde, dikkate değer pek çok kısa hiciv daha yazmıştır. Sovyet Rusya’da yasaklanan ilk kitap olan Biz, 1952 yılına kadar Rusya’da tam haliyle yayımlanmamıştır ve …

İki süpergüç konumundaki ABD ile Sovyetler Birliği‘ni karşı karşıya getiren ve 1947’den 1991’e kadar tam 46 yıl süren Soğuk Savaş dönemi, hafızalarda iz bırakan pek çok siyasi ve askeri gerginliğe sahne oldu. Kıran kırana bir rekabetin yaşandığı bu dönemde, tarafları bir adım öne geçirebilecek her türlü bilimsel ve teknolojik çalışmaya geniş kaynaklar ayrılıyordu. Uzay ve savunma teknolojileri alanında tarihi gelişmeler …

Arthur C. Clarke’ın ünlü 2001 : Bir Uzay Efsanesi (1973) romanında ve Kubrick’in aynı isimli filminde (1968 yapımı) Ay üsleri konusu önemli bir yer teşkil eder. Sözü edilen eserlerde hem Sovyetlerin hem de ABD’nin (Clavius kraterinde) Ay’da üsleri bulunmaktadır. Bu yazımızda Sovyetler penceresinden bakarak Ay üssü hayalinin hikayesini anlatacağız. 1960’larda ABD ve Sovyetler arasında Ay yarışının iyice kızışmasıyla birlikte her …