Etiket Arşivleri: Zeka

Yaşamın tam olarak nerede başladığı hâlâ tartışma konusu olsa da, edinilen bulgular su altındaki yanardağları işaret ediyor. Dolayısıyla Dünya’daki yaşamın kaynağı suyun altında ve bu da devam edebilmek için yaşamın suya ihtiyaç duyduğu anlamına geliyor. Tabii ki insanların da suya olan ihtiyacı hayati ölçüde. Evet, şu an için gezegenin hâkimi biz olabiliriz ve başka gezegenleri fethetmeyi de düşleyebiliriz, ancak su …

İnsanlar felsefeyi formel mantıktan ibaret sanıyor. Salt biçimsel zannediyor. P ise Q’lar. Öncüller, çıkarımlar vs. Ve böyle sandıkları için parlak bir zekâya sahip olmanın, –ki zekâ derken akıldan değil, IQ diye tabir edilen ve ölçülebilen bir kapasiteden bahsediyoruz- tek başına yeterli olduğunu düşünüyor. Oysa felsefenin IQ ile pek az ilgisi var. Elbette bir miktar zekâ gerekli ama çok yüksek IQ’lu …

Bizimle iletişim kuran dünya dışı canlıların çoğunlukla ahtapotlara, mürekkep balıklarına ya da diğer kafadan bacaklılara benzetildiğini fark ettiniz mi? En azından, maskeleriyle ya da ucuz makyajlarıyla Cadılar Bayramı’nda insanlar gibi gözükmediklerinde… Arrival (Varış ), Independence Day (Bağımsızlık Günü), War of the Worlds (Dünyalar Savaşı), The Simpsons… Liste uzayıp gidiyor. Görünen o ki, insansı olmayan uzaylıların her seferinde bombeli kafa yapısına, …

Youtube’da hayvan videolarını hepimiz seyrediyoruz. Bu videoların arasında, kargalarla ilgili olanları diğerlerinden ayıran bir etiket var. Çoğu hayvan videosu sevimlilik veya şirinlikle ilgili kelimelerle etiketlenirken kargaları etiketleyen anahtar sözcüklerin en başta gelenleri hep zekayla ilgili. Kargaların yiyecek bulmak için etrafındaki araçları, taşıtları veya insanları nasıl kullandığını anlatan ya da laboratuvar ortamında problem çözme yeteneklerini ölçmek için hazırlanan testlerdeki başarılarını gösteren …

Her çocuk mutlaka bir gün “Evrende yalnız mıyız?” diye sorar. Evren öylesine büyüktür ki bu koca boşlukta yalnız olduğumuz fikri mantıksız gelir. Gerçekte bizim gördüğümüz, evrenin yalnızca küçük bir parçasıdır. Uzayın ve evrenin gerçek büyüklüğü konusunda hiçbir fikrimiz yoktur. Yıldızların çok olduğunu düşünürüz, oysa onların gerçek sayısı ve o sayının muazzamlığı hakkındaki algılarımız da yetersizdir. Evrende yaşamın olduğu bir gerçektir, biz …

Zeka kavramını son 20 yıla kadar hayvanlara yakıştıramamış, insanların üstünlüğünün bir belirteci olarak görmüşüzdür.  Zekayı sadece insanlar ile özleştiren bu bakış açısı, hayvanlar aleminin daha iyi gözlemlenmesi sonucu tarihe karışıyor. Zeki olmanın tanımı olarak öne sürülen alet kullanımının, sadece insanlara özgü bir davranış olmadığını birçok hayvan kanıtlamış durumda. Bu hayvanlar sıralamasında; yiyeceklerinin kabuklarını kırmak için taş kullanan ardıç kuşları, su Samurları ve …

“İnsan” kelimesini araştırdığımız zaman, ilk başta konuşma ve düşünme yeteneğine sahip canlı olarak tanımlandığını görürüz. Daha detaylı bir sorgulama sonucunda ise, “belli bir kültür temelinde toplum oluşturan, soyut düşünme yeteneğine sahip olmak” gibi daha kapsamlı bir tanımlamaya ulaşılır. Türümüzün bilimsel ismi olan “Homo Sapiens”, akıllı insan anlamına gelir. İnsan, tarih boyunca Dünya’nın tek hâkimi, doğanın efendisi, Tanrı’nın temsilcisi gibi abartılı tanımlamalarla, …

Çevresinin farkındalığına sahip, bu çevre içindeki yerine ilişkin merak besleyen her canlı, çevresinde olup bitenlere o anki bilgi, birikim ve donanımı oranında bir açıklama getirme gereksinimi güder. Bu gereksinimin altında yatan ise, hayatta kalma dürtüsüdür. Çünkü çevresinde olup bitenleri anlamaktan ve kavramaktan uzak bir canlı, hiçbir şeye de anlam yükleyemez. Bu çevre farkındalığı, insanda oldukça gelişmiş bir düzeyde iken, hayvanlarda …