Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
”İçi dışından büyük.”
Doktor’un Tardis’i, Doctor Who evreninin en çok bilinen öğelerinden biridir. Doctor Who deyince ilk akla gelen şeyler içerisinde üst sıralardadır. Doktor’un bu inanılmaz gemisini yakından incelemekte fayda var.
Öncelikle söylemem gereken şey, bu gemi sadece Tardis ismiyle anılmaz. The Ship ve The Box olarak da bilinir. Fakat diğer Tardisler aynı zamanda TT Capsule veya timeship olarak da isimlendirilirler. Tardis kelimesi, Doktor’un açıklamasına göre Time and Relative Dimension in Space (Uzaydaki Zaman ve İzafi Boyut) cümlesindeki kelimelerinin ilk harflerinden oluşur. TT capsule ismi, ilk Tardisler için Zaman Lortları tarafından kullanılan bir isimdir.
”Evreni görmek istedim. Bu yüzden bir Zaman Lordu çaldım ve kaçtım.” – Tardis.
Tardis, Doktor’un uzay ve zamanda yolculuk yaptığı aracıdır. Doktor bu gemiyle Big Bang’den evrenin sonuna; evrenin merkezinden en uç noktalarına kadar her yere seyahat eder. Tardis aynı zamanda boyutlararası, evrenlerarası ve gerçeklikler arası yolculuk da yapabilir. Fakat hem Doktor’un Tardis’i hem de diğer Tardisler bu tür yolculuklar için tasarlanmadı. Diğer Zaman Lortları, Doktor’un Tardis’ini modası geçmiş olarak nitelendirir. 4. Doktor zamanında, Doktor’un Tardis’i yani Type 40 model Tardisler kullanımdan kalkmış ve yerlerini daha gelişmiş modellere bırakmışlardır. Doktor’un Tardisi ve aynı modeldeki diğer Tardisler teknik aksaklıklardan, kaynak tükenmesinden, kontrol arızalarından ve istikamet hatalarından muzdariptir. Fakat Tardis yaşayan bir varlık olduğu için, bunlar onun bilincinin bir tezahürü de sayılabilir. Çünkü bir defasında Tardis, 11.Doktor’a şöyle demiştir; ‘’Seni her zaman istediğin yere götürmesem de hep gitmen gereken yere götürdüm.’’
Yüzyıllar gelip geçti, Doktor’un tüm yoldaşları gelip gitti. Fakat vefalı Tardis hep Doktor’la beraber kaldı. Tardis, aynı zamanda Doktor’un en uzun süre beraber kaldığı yol arkadaşıdır. Aralarında çok sağlam bir dostluk vardır. Doktor da fark etmiştir ki, herkes gelir ve yanında sadece Tardis kalır. Hatta bir paralel evrende, Doktor’un mezarı Tardis’in içindedir. Doktor’un Tardis’inden birçok kültürde bahsedilmiştir. Örneğin Doktor ve yoldaşı Donna Noble’nın yaptıklarından dolayı Lobus Caecilius’un ailesi Doktor’u ve Donna’yı tanrı olarak anarken, Tardis’i de bu tanrıların tapınağı olarak göstermiştir.
Birinci Doktor, Tardis’ini kendisinin yaptığını iddia etmiştir. Fakat, Doktor’un diğer benlikleri onu çaldıklarını söylemiştir. Zaman Leydisi Marianna, Doktor’un Tardis’inin asıl sahibidir. Fakat daha sonra işlediği suç nedeniyle Tardis’in içine hapsedilmiştir. Tardis, Doktor onu çalmadan önce Gallifrey‘de, diğer kullanımdan kalkmış modellerle birlikte tutuluyordu. Ayrıca 4. Doktor’un söylediğine göre Doktor onu ‘ödünç’ aldığında, Tardis bakımları için Gallifrey’deydi. Doktor Gallfrey’i terk ederken neredeyse bu Tardis yerine Type 53 model bir Tardis’i çalacaktı. Fakat Type 53’ü ruhsuz ve sıkıcı olduğu gerekçesiyle almaktan vazgeçti ve daha eski model olan kendi Tardis’i Type 40’ı çaldı ki kendisi her zaman onu ödünç aldığını söyler. Bu durum sırasında kendisinin gelecekteki yol arkadaşlarından biri olan Clara Oswald’ın kendisine verdiği tavsiyeyi dinledi. Doktor çalarken Tardis tamirhanedeydi. Tamirhanede bulunan 2 Zaman Lordu bu Tardis’in çalındığını görünce şaşırdı ve kimin böylesine eski ve bozuk bir Tardis’i çalmak isteyeceğini merak etmişlerdir.
Zaten Tardis ‘’Sen beni çaldığın zaman ben müzelik bir parçaydım,’’ sözleriyle ne kadar eski olduğunu Doktor’a ifade etmiştir. Ayrıca Doktor, geminin eski sahibi Marianna’nın tüm o zaman boyunca gemide olduğunu 4. Doktor döneminde öğrenmiştir. Doktor’un Tardis’inin kesin model numarası, özellikle diğer Zaman Lortlarınınkilerle karşılaştırıldığında kısmen kafa karıştırıcı bir durumdur. Usta’nın Tardis’inin cisimleşme devresi Mark II, Doktor’unki ise Mark I’dir. Ayrıca Teselecta, Doktor’un Tardis’iyle karşılaştığında bu gemiyi TT Type 40, Mark 3 olarak sınıflandırmış ve kayıtlarına göre de çalıntı olduğunu göstermiştir. 4. Doktor tarafından Gallifrey’e yapılan bir ziyaret sırasında, Doktor kendi Tardis’ini Type 40 olarak kesin bir biçimde sınıflandırmıştır. Ayrıca bu zamanda da tüm Type 40’ların kullanımdan kalkıp daha yeni modellerle değiştirildiği öğrenilmiştir.
”Dışı içinden küçük.” – Clara Oswald.
Bütün Tardis’lerin içleri dışlarından büyüktür. Bu, içlerinin bulunduğu boyutun dışlarının bulunduğu boyuttan farklı olması sayesinde kazanılan bir özelliktir. Neredeyse tüm Tardis’ler, Bukalemun Devresi adı verilen bir özellik taşır. Doktor’un Tardis’i de bu özelliğe sahiptir. Bu devre Tardis’lere bulundukları zamana ve mekana göre tanınmama ve dikkat çekmeme yeteneği verir. Fakat, Doktor’un Tardis’inin Bukalemun Devresi bozuk olduğundan 1960’lı yıllardan kalma bir polis külübesi görünümünde takılı kalmıştır. Bu olayı Doktor şu sözlerle ifade etmiştir. ”Kamufle oldu. 1963 yılından kalma bir polis külübesi kılığına girdi. Her seferinde, Tardis yeni bir konumda maddeleştiği zaman, inişin ilk nano saniyesinde Tardis çevresini analiz eder, 1.000 mil yarıçapındaki her şeyin 12 boyutlu veri haritasını hesaplar ve ondan sonra hangi dış kabuğun çevre ile en iyi uyumu sağlayacağını saptar. Ve daha sonra da kendisini 1963 yılından gelen bir polis kulübesine çevirir.’’
Fakat tanıdıklar ve Dalekler, Doktor’un Tardis’inin kendisini polis kulübesine dönüştürmesine rağmen onu tanır. Ayrıca Cyberman ve birkaç başka canlı da Tardis’i tanır. Fakat Tardis’in bu dış görünüşü dizinin çekildiği döneme göre çok ufak değişiklikler geçirmiştir. Örneğin 12. Doktor’un Tardis’inin pencereleri ve dış boyutu 1. Doktor’unkine göre biraz büyüktür.
”İçinde durduğun şey bir teknolojik harika. Büyünün ötesinde bir bilim.” – 12.Doktor.
Genel olarak Doktor’un Tardis’inin dış görünümü hep aynı kalır. Fakat Kuşatma Modu aktif hale geldiğinde Tardis’in dış boyutu değişir. İki kapısı bulunur. Daha doğrusu yan yana iki kapıdır, 2 farklı giriş ve çıkış değildir. Bu kapılar hem dışa hem içeriye doğru açılır. Tardis’in anahtar yeri genel olarak sağ kapıdadır, solda da bazen bulunur. Genel olarak Tardis’in sağ kapısından giriş ve çıkış yapılır. Doktor’un Tardisine girmek için Tardis’in anahtarı gereklidir. Bu anahtar gerçek polis kulübelerinin anahtarlarına benzer. Doktor’un torunu Susan’ın dediğine göre kapıyı açan kişi anahtarı tam olarak belli bir noktaya sokmalıdır, aksi takdirde kilit kendisini yok edecektir. İleriki zamanlarda ise kilidin metabolizma tarayıcısı olduğu görülmüştür. Bu tarayıcı sayesinde bir kişinin elinde doğru anahtar olsa dahi Tardis tanımadığı ve Doktor’un istemediği kişilere kapılarını açmamaktadır.
İç tasarımına bakacak olursak karşımıza çok karmaşık bir sistem çıkmaktadır. Tardis’in iç tasarımı zaman içinde bazı nedenlerden dolayı değişir. Bu tasarım, Doktor’un rejenerasyon geçirmesiyle, isteğe bağlı olarak veya diğer nedenlerle değişebilir. Tardis’in içinde bir sürü oda bulunur. Bazen de mağara yollarına benzer yollar oluşur veya çok farklı şeyler meydana gelir ki hepsini buraya yazmak yazıyı çok fazla uzatacaktır. Tardis tasarım değişikliği sırasında yeni odalar oluşturabilir, var olan odaları yok edebilir veya sadece görünüşlerini değiştirebilir. Mimari Yapı Sistemi sayesinde ise tasarımı elle düzenlenebilir.
Tardis’in kütlesi her zaman gerçek iç kütlesinden daha azdır. 12. Doktor’un söylediğine göre, eğer Tardis gerçek kütlesiyle iniş yapsaydı, Dünya’nın yüzeyi parçalanırdı. Bir keresinde Tardis dışını iç boyutuyla aynı hale getiren bir harita oluşturdu. Buna göre Tardis, Gallifrey kadar büyüktü. Tardis bir kontrol odasından yönetilir. Bu odanın ortasında bir kontrol konsolu bulunur. Kontrol odası dışında Doktor’un Tardis’inde havuz, kütüphane ve gardırop gibi birçok farklı bölüm vardır. Aynı zamanda görünmez de olabilir. Kalkanı da çok güçlüdür. Bütün Tardis’lerin güç kaynağı Ahenk’in Gözü’dür.
Bu kaynak, Tardis’lere zaman yolculuğu yapmaya yetecek enerjiyi verir. Doktor’un Tardis’inin yanında en ilkel Type 1 Tardis’lerden tutun Savaş Tardis’lerine ve Type 103 model duyarlı ve duygulu Tardis’lere kadar 100’den fazla model bulunur ve her yeni model çok daha gelişmiş ve güçlüdür. Tardis’ler genel olarak zaman ve uzayda yolculuk için üretilmiştir. Fakat Savaş Tardisleri, Daleklere ve diğer düşmanlara karşı kullanılmak amacıyla yapılmıştır.
Hazırlayan: Halil Furkan Türkmen
Kaynak ve İleri Okuma
